Docenten: Rotterdam medeschuldig aan misbruik studiefinanciering

De gemeente Rotterdam is medeverantwoordelijk voor het misbruik van studiebeurzen door mbo-scholieren. Dat zeggen docenten van het Albeda College in Rotterdam tegen de NOS, naar aanleiding van de berichtgeving over misbruik van studiefinanciering op mbo’s.

Volgens de docenten dwingt het gemeentelijk beleid jongeren naar school die daar helemaal niet geschikt voor zijn. Leefbaar Rotterdam, de grootste fractie in de gemeenteraad, wil dat er een onafhankelijk onderzoek komt naar het misbruik van de studiebeurs.

De docenten, die anoniem hun verhaal willen doen, bevestigen dat sommige scholieren uitsluitend staan ingeschreven vanwege de studiefinanciering van maximaal 800 euro per maand. De scholieren komen niet of nauwelijks opdagen in de lessen. Volgens hen gaat het in sommige klassen om drie van de 25 leerlingen en in andere om tien tot twaalf per klas.

Zwangere leerling

Dat is onder meer mogelijk doordat in het absentiesysteem ziekte wordt gezien als 'geoorloofd verzuim'. Zo kon het gebeuren dat een zwangere leerling een jaar wegbleef omdat ze moest bevallen en na de bevalling "slechts één of twee dagen haar gezicht liet zien", zoals een docent het omschrijft. Al die tijd kreeg zij de studiefinanciering doorbetaald.

Van grootschalige fraude is bij Ron Kooren, voorzitter van het Albeda College, niets bekend. Tot nu toe is er volgens hem 'een enkele melding' geweest. Hij roept docenten op eventuele misstanden te melden en zegt die direct op te zullen lossen. "Als je zegt: we gaan lik op stuk en iedereen die niet aanwezig is komt niet in aanmerking voor studiefinanciering, dan moet je de wet veranderen."

Volgens Kooren zal een intern onderzoek worden uitgevoerd om zo "enerzijds tot een feitelijk beeld te komen en anderzijds om te bezien of de huidige werkwijze en procedures volstaan en of er nog extra stappen nodig zijn". Zadkine, de kleinere mbo-school in Rotterdam, doet eveneens onderzoek.

De gemeente Rotterdam zegt blij te zijn dat de mbo-instellingen ervoor hebben gekozen dit te doen. "Zodra de feiten uit het onderzoek duidelijk zijn, zullen we waar nodig actie ondernemen", aldus de gemeente.

Laag IQ

Wethouder De Jonge reageerde afgelopen weekend verontwaardigd op fraude door de mbo-scholieren: "Dit deugt gewoon niet." Maar volgens de docenten is de gemeente medeschuldig aan het misbruik.

Rotterdam hanteert het beleid dat jongeren óf een baan moeten hebben óf naar school moeten. Daardoor komen er jongeren met onvoldoende capaciteiten het mbo binnen, klinkt het uit het onderwijs.

"Je ziet leerlingen met enorme schulden, psychische problemen, een laag IQ", zegt een voormalige leidinggevende op het Albeda College. "Ze redden het eerder al niet in het onderwijs en toch moeten ze er weer in. Het is gewoon beschamend. Bij sommige projecten komt er op een gegeven moment niemand meer in de klas."

De leraren voelen zich onder druk gezet om deze leerlingen niet van school te sturen, maar juist een diploma te bezorgen. Die druk komt van verschillende kanten: de gemeente wil graag dat zij een zogenoemde startkwalificatie krijgen en de school wordt afgerekend op het aantal ingeschreven leerlingen. "Wij krijgen van de schoolleiding te horen dat we wel goed moeten beseffen dat minder leerlingen, ook minder banen voor docenten betekent."

Voorzitter Ron Kooren ontkent die gang van zaken. "Ik zou nooit een student binnenhouden, omdat ik dan meer geld krijg van de overheid. Daar zijn wij niet voor op aard. Als ze niet komen, schrijven we ze uit."

Overbelast personeel

Een leerplichtambtenaar uit de regio Rotterdam, die net als de leraren alleen anoniem haar verhaal wil doen, ziet ook dat het absentiesysteem van de scholen niet op orde is. "Wekelijks maken we het mee: absentie wordt te laat gemeld door mbo's, soms zijn leerlingen al maanden ziek geregistreerd voordat we iets gemeld krijgen. De leerlingen kennen de regels precies. En de meeste mbo’s zijn fabrieken. Het personeel wordt overbelast met andere taken dan lesgeven, zoals de verzuimadministratie."

Het Albeda College is het grootste mbo van Rotterdam met zo’n 20.000 leerlingen en 120 opleidingen, verdeeld over 50 locaties. Ook minister Bussemaker doet onderzoek naar de omvang van het probleem binnen en buiten Rotterdam.

De Rotterdamse wethouder van Onderwijs wil eerst weten wat de omvang van het misbruik is. Het wacht het interne onderzoek af dat de ROC's zelf naar het probleem doen.

Heeft u meer informatie over dit onderwerp (binnen of buiten Rotterdam), stuur dan een e-mail aan Laura.Steenbeeke@nos.nl en/of Bas.de.Vries@nos.nl