5G is nu nog toekomstmuziek, maar wat kunnen we straks verwachten?
De uitrol van 4G is bij de Nederlandse providers zo goed als voltooid. Achter de schermen wordt er inmiddels hard gewerkt aan de opvolger, 5G. Die krijgt deze week tijdens het Mobile World Congress veel aandacht. De technologie is de komende jaren nog niet beschikbaar voor de consument, maar als 5G er eenmaal is, kan de impact groot zijn.
Maar wat kunnen we verwachten? Dat is nog niet zeker, op dit moment wordt er nog druk gesproken over de manier waarop de verschillende apparaten, zoals zendmasten en telefoons, met elkaar moeten communiceren. Telecomproviders, smartphonefabrikanten en producenten van onderliggende apparatuur moeten het daarover nog eens worden en ook overheden bemoeien zich er tegenaan. De verwachting is dat daar pas in 2018 of 2019 afspraken over worden gemaakt.
Hoge ambities
Wat wel al duidelijk is, is dat de ambities hoog liggen. Aanvankelijk werd zelfs gesproken over snelheden van 10 gigabit per seconde, wat een veel hogere snelheid is dan mensen op dit moment uit hun vaste internetverbinding kunnen halen. Die is inmiddels bijgesteld naar 1 gigabit per seconde, hoewel dat ook nog steeds sneller is dan het gros van de internetverbindingen in Nederland.
Daarnaast moet de vertraging tussen de zender en de ontvanger, wat latency wordt genoemd, veel lager liggen dan bij 4G. Daar merk je bij het kijken van een film niet zoveel van, maar wel als je bijvoorbeeld op afstand toegang probeert te krijgen tot je werk-pc, een game speelt of virtual reality gebruikt.
5G is nodig omdat de vraag naar data waarschijnlijk fors zal toenemen. "We verwachten dat er met 5G duizend keer zoveel data wordt verstuurd als nu met 4G het geval is", zegt Toon Norp. Hij werkt bij TNO en is voorzitter van een werkgroep die meedenkt over hoe 5G moet worden vormgegeven. In deze werkgroep zijn verschillende partijen uit de telecomindustrie vertegenwoordigd.
"Een belangrijke factor in het dataverkeer is inderdaad video", zegt Norp. "De kwaliteit van videostreams zal de komende jaren alleen maar verder toenemen." En daarmee ook de hoeveelheid data die nodig is om die videostreams bij gebruikers te krijgen.
Veel meer apparaten over 5G
"Daarnaast moeten we niet vergeten dat er veel meer apparaten met een internetverbinding aan de netwerken zullen worden toegevoegd", stelt Norp. Volgens hem zal het aantal apparaten dat in verbinding staat met mobiele netwerken met een factor honderd toenemen.
Die toename van data betekent dat 5G-netwerken flink wat verbindingen tegelijk zullen moeten aankunnen. "Duizend keer meer data betekent nu nog duizend keer meer energie en zendmasten. We moeten een manier gaan vinden waarop de techniek efficiënter kan worden geregeld", aldus Norp.
In feite slaat het nergens op en is het vooral stoerdoenerij van de telecomproviders.
De ideeën klinken veelbelovend, maar het is de vraag in hoeverre alle ambities worden waargemaakt. In de praktijk worden beloofde snelheden niet altijd gehaald. Daarnaast verkeert 5G nog in de beginfase, benadrukt Tim Poulus. Hij is financieel analist bij onderzoeksbureau Telecompaper en volgt de ontwikkelingen omtrent 5G.
"Het is allemaal nog tekentafelwerk. In feite slaat het nergens op en is het vooral stoerdoenerij. Al die proeven die nu worden gehouden zijn vooral bedoeld om te laten zien dat ze er druk mee bezig zijn."
Telecomproviders moeten daarnaast gaan nadenken over de gevolgen van 5G voor de databundels. De maximale databundel is nu 24 GB, die vrij snel op kan gaan op het moment dat mensen met ongeveer 125 megabyte per seconde films kunnen streamen. Het is niet te zeggen wat er gaat veranderen, alleen dat er wel iets moet veranderen.
Nog lang niet af
Het gaat in ieder geval nog even duren voordat we kunnen genieten van 5G. Sommige landen zeggen de nieuwe standaard al in 2018 te willen hebben, en ook de topman van Nokia zegt te verwachten dat de standaard er dan - of anders in 2019 - al is.
Maar er moet nog veel gebeuren, dus de vraag is of dat haalbaar is. Sowieso eerst moet nog worden afgesproken wat 5G precies inhoudt, zodat telefoons en telefoonnetwerken met elkaar overweg kunnen.
"Het idee is om in 2020 tijdens de Olympische Spelen in Tokio het eerste operationele 5G-netwerk te hebben. Het zal dan nog wel een paar jaar duren voordat we in Nederland 5G kunnen gebruiken, ik denk na 2023 of 2024", zegt Norp van TNO.
Tot dan kunnen we nog wel even met 4G overweg. Die techniek wordt momenteel nog verder ontwikkeld, waardoor de snelheden daarvan ook nog veel verder omhoog zullen kunnen. "We begonnen met LTE, inmiddels wordt LTE-advanced ingevoerd en er wordt al gekeken naar 'LTE-advanced Pro", zegt Poulus.
"Maar 4G bood natuurlijk meer dan alleen hogere snelheid, het was een echt datanetwerk, alles gaat via internet. Bij 5G is de latency een belangrijke factor." Ook benadrukt Poulus dat de telecomindustrie er grote belangen bij heeft om 5G verder te ontwikkelen. "Daar verdienen ze dan weer geld aan, bijvoorbeeld door dat mensen weer een nieuwe smartphone moeten kopen.