Laatste overlevende vernietigingskamp Treblinka overleden

In Israël is Samuel Willenberg overleden, de laatste overlevende van het vernietigingskamp Treblinka. Hij was 93 jaar. In 1943 wist hij bij de opstand van Joodse dwangarbeiders te ontsnappen.

In Treblinka kwamen naar schatting 900.000 Joden om, het hoogste aantal na Auschwitz. Veruit de meesten werden direct na aankomst vergast. Een kleine groep moest dwangarbeid verrichten; ze moesten onder meer lijken in massagraven begraven.

Dwangarbeid

Willenberg groeide op in het zuiden van Polen. Zijn vader was leraar aan een joodse school. In 1941 werden zijn zusters opgepakt; zijn ouders wisten met valse papieren de oorlog te overleven.

In 1942 werd Willenberg zelf gearresteerd. Doordat hij zich voordeed als metselaar werd hij in Treblinka uitgekozen voor dwangarbeid. Alle anderen in zijn transport werden direct vergast.

Opstand

In augustus 1943 kwamen de dwangarbeiders in opstand. Terwijl de kampbewakers aan het zwemmen waren, plunderden de opstandelingen een wapendepot, waarna ze de Duitse SS-bewakers en hun Oekraïense helpers aanvielen.

De opstand duurde maar zo'n 20 minuten. Van de 700 opstandelingen werden er 500 ter plekke doodgeschoten. De rest ontsnapte, maar van hen overleefde ook de helft het niet.

Beeldhouwer

Willenberg wist Warschau te bereiken, waar hij een jaar later meedeed aan de opstand in het getto. Ook dat overleefde hij. Na de oorlog hielp hij in Polen bij het zoeken naar Joodse kinderen die de oorlog hadden overleefd.

In 1950 verhuisde Willenberg naar Israël. Daar werkte hij als ambtenaar. Na zijn pensioen had hij succes als beeldhouwer. In verschillende landen is zijn werk, dat over de Holocaust gaat, tentoongesteld.