Verwarring over stemwijzer Oekraïne-referendum

"Sinds drie dagen krijgen we berichten via de mail en sociale media met de vraag of wij achter de website: www.stemwijzerreferendum.nl zitten", zegt Kars Veling, directeur van ProDemos, de organisatie van StemWijzer. "Dat zitten wij niet. Het is vervelend dat daar verwarring over ontstaat."

ProDemos heeft veel ervaring met het maken van een online stemhulp voor verkiezingen. "Onze naam, de naam StemWijzer, is zo gewoon geworden dat je die niet meer kunt claimen. Ik hoop dat mensen snel het verschil zien met onze vormgeving", zegt Veling.

Geen verantwoording

Er is momenteel één online stemwijzer te vinden voor het referendum op 6 april. Het is niet duidelijk wie de inhoud van die online stemhulp heeft gemaakt. Nergens op de site is een verantwoording te vinden. Mensen met "tips, problemen met de website, commentaar op vraagstelling en/of toelichting en complimenten", kunnen mailen naar info@stemwijzerreferendum.nl. Mails naar dat adres leveren vooralsnog geen reactie op. Ook het nagaan van het IP-adres en andere technische details leidt niet tot contact of antwoorden op de vraag wie er achter de stemwijzer zit.

Veling heeft de stellingen op stemwijzerreferendum.nl doorlopen en is kritisch: "De stellingen die daar staan zijn erg ingewikkeld. Per stelling wordt eerst een heleboel informatie gegeven, waar aannames in staan. Daar wordt vervolgens een vraag aan gekoppeld. Als ik het niet eens ben met de aannames, wat moet ik dan zeggen? Bovendien gaan sommige stellingen over voorspellingen. Je moet een specialist zijn om die gevolgen te kunnen inschatten."

StemWijzer half maart verwacht

Hoewel het nog niet zover is, staat het maken van een onafhankelijke StemWijzer wel op de agenda van ProDemos. "Wij staan te trappelen om er een te maken", zegt Veling. Daartoe heeft de organisatie een aanvraag van 22.500 euro ingediend bij de referendumcommissie. "We zijn nog in afwachting van het oordeel van de commissie, maar ik heb goede hoop dat we die subsidie krijgen."

"Bij het vormgeven van de aankomende wijzer kiezen we dezelfde aanpak als altijd. We praten in verschillende sessies met mensen met verschillende opvattingen om zo sterke voor- en tegenargumenten te vinden. Vervolgens formuleren we een aantal stellingen."

ProDemos wil er rekening mee houden dat sommige mensen voor het maken van hun stemkeuze één hoofdargument hebben. "Bij deze StemWijzer willen we ook dat mensen gewicht kunnen geven aan een keuze bij een bepaalde stelling. Zodat als ze één hoofdoverweging hebben, die overweging zwaar geldt."

Er is meer 'neutrale stemhulp' in voorbereiding. Afgelopen week maakte de referendumcommissie bekend dat er 49.950 euro neutraal subsidiegeld is verstrekt aan de organisatie Kieskompas B.V.

Op 6 april mogen kiesgerechtigden naar de stembus om voor- of tegen het associatieverdrag tussen de Europese Unie en Oekraïne te stemmen. Het gaat om een raadgevend referendum, dat is afgedwongen door de organisatie GeenPeil.