Bevrijde 'vrouwen van Boko Haram' stuiten thuis op wantrouwen
Vrouwen en meisjes die in Nigeria zijn ontvoerd door terreurgroep Boko Haram hebben vaak te maken met wantrouwen als ze terugkeren naar hun eigen gemeenschap. Dat blijkt uit onderzoek door de organisaties International Alert en Unicef.
Sinds 2012 zijn in Nigeria zeker 2000 vrouwen en meisjes ontvoerd, onder wie meer dan 200 meisjes die Boko Haram meenam van een school in Chibok in 2014. Veel van hen zijn seksueel misbruikt en sommigen werden getraind om zelfmoordaanslagen uit te voeren.
Het Nigeriaanse leger heeft een aantal ontvoerde vrouwen bevrijd. Eenmaal terug in hun eigen dorp of gemeenschap stuiten ze op problemen. Ze worden gezien als 'vrouwen van Boko Haram' die zijn 'besmet' door de terroristen.
Sommige dorpelingen geloven dat de vrouwen zijn omgekocht en vrijwillig zijn meegegaan met Boko Haram. Ook wordt gedacht dat de vrouwen in gevangenschap zijn geradicaliseerd en in hun eigen gemeenschap nieuwe leden voor de terreurgroep willen rekruteren. Sommige mannen willen een scheiding als hun vrouwen terugkeren.
'Kind van een slang'
Voor kinderen die in gevangenschap zijn verwekt is soms helemaal geen plaats. Uit interviews die de onderzoekers hielden, blijkt dat families de vrouwen nog wel accepteren maar hun kinderen niet altijd. In veel gemeenschappen wordt geloofd dat kinderen de eigenschappen van hun ouders overnemen. Daarbij spelen traditionele gezegdes als 'het kind van een slang is een slang' een rol.
"Families willen zo'n kind niet altijd opnemen. De enige optie is dan vaak een weeshuis", zegt een deskundige op het gebied van seksueel misbruik in het rapport.
Sommige vrouwen proberen hun ongeboren kind te laten aborteren vanwege dat stigma en uit angst dat hun man hen niet terug wil. "Ik wilde een abortus", vertelt een van de vrouwen. "Ik heb veel lokale methoden geprobeerd, maar ze mislukten."
Vrouwen die zijn verstoten door hun gemeenschap leven vaak geïsoleerd en in armoede. Soms moeten ze hun toevlucht nemen tot prostitutie om hun kinderen in leven te houden.
Volgens de onderzoekers is het mogelijk om het wantrouwen te overwinnen en de vrouwen hun plaats in de gemeenschap terug te geven, maar daar is wel een lang proces van rehabilitatie voor nodig. International Alert en Unicef willen dat de vrouwen medische en psycho-sociale hulp krijgen.
Verder zijn er volgens de organisaties campagnes nodig om het wantrouwen in de gemeenschappen weg te nemen. Ook zou de Nigeriaanse overheid meer moeten doen om de rechten van de vrouwen en hun kinderen te waarborgen.