Een stukje Detroit in Rotterdam
Een sloophuis uit Detroit naar Rotterdam halen. Het klinkt als een bizar plan. Maar in de schaduw van de monumentale Van Nelle-fabriek staat inmiddels een verkrot huis uit Detroit. Helemaal compleet.
De in Europa wonende kunstenaar Ryan Mendoza kocht het huis voor 1000 dollar en verscheepte het samen met zijn Nederlandse galeriehouder Jeroen Dijkstra naar Nederland om het tijdens Art Rotterdam tentoon te stellen.
Herinneringen
Het is een typisch Amerikaans houten suburb-huis. Een vervallen huis dat ooit vriendelijk geoogd moet hebben. Toen Mendoza zijn hand op het huis wist te leggen, was er binnen nog van alles te vinden: radio's, meubels en zelf familiefoto's. Ze vertellen het verhaal van de familie Thomas, die al jaren niet meer in het huis woont.
"Een huis is gewoon een soort container", zegt Mendoza in het VPRO Radio 1-programma Nooit Meer Slapen. "We stoppen al onze herinneringen in zo'n container. Als je die huizen afbreekt, zal alles worden vergeten."
Motown, oftewel Detroit, was ooit het trotse hart van de Amerikaanse auto-industrie. Nu is het een spookstad. Door het sluiten van de autofabrieken is de stad leeggelopen. De laatste hypotheekcrisis lijkt de stad nu definitief de das om te hebben gedaan. Hele wijken staan leeg, de woningen verkrotten en er is zelfs geen geld om ze te slopen.
Mendoza vergelijkt de krotten van Detroit met terminale patiënten: "Het gemeentebestuur wil ze het liefst vergeten en laat ze achteloos sterven".
Fascinatie
Ryan Mendoza werd geboren in New York, maar woont al 20 jaar in Europa. In de verkrotte huizen in Detroit vond hij een symbool voor wat er volgens hem aan de hand is in zijn vaderland.
Mendoza is vooral bekend van zijn schilderijen. De Nederlandse galeriehouder Jeroen Dijkstra werkte al een tijdje met hem toen hij opmerkte dat de schilder steeds vaker Amerikaanse huizen afbeeldde. "Mendoza schilderde huizen en noemde het adres erbij. Toen ik vroeg waar die fascinatie vandaan kwam, vertelde hij mij dat hij na twintig jaar in Europa weer in Amerika was geweest."
Het is een soort jongensdroom, of een soort jongensboek.
"Sinds zijn zeventiende was hij niet meer in zijn vaderland geweest en hij werd ineens geconfronteerd met de huizencrisis en een financiële crisis. Dat werd gesymboliseerd door die huizen. Toen zei ik tegen hem: waarom halen we niet zo'n huis naar hier? Mensen in Europa moeten zien wat er in Detroit aan de hand is."
Dijkstra: "Voor mij is het gewoon een soort jongensdroom, of een jongensboek. Zo van: als we dit toch met z'n allen voor elkaar kunnen krijgen..."
Straat in, straat uit.. leeg, leeg. Allemaal leeg.
Voor het transport benaderde Dijkstra de Vlaming Geert Verbeke. Verbeke is inmiddels kunstverzamelaar, maar had ooit een groot transportbedrijf. Hij was meteen te porren voor het idee. "Ik vond het meteen een prachtig project, ik voelde het onmiddellijk aan."
Verbeke: "Duizenden huizen die gewoon leegstaan in Detroit. Maar ook fabrieken, kerken, scholen en gigantische ziekenhuizen staan gewoon leeg. Straat in, straat uit.. leeg, leeg. Allemaal leeg. De Amerikaanse droom, the American Dream. Het is eigenlijk een Amerikaanse nachtmerrie geworden."
Het houten huis uit de voormalige autostad werd in een aantal stukken gezaagd en in twee zeecontainers vanuit de VS naar België verscheept. Het kostte twee man vijf dagen werk om het huis bij de Van Nelle Fabriek op te bouwen.
Het huis is nog tot en met morgen te zien. Daarna zal het worden tentoongesteld in het Belgische dorp Kemzeke bij de Verbeke Foundation van Geert Verbeke.