'VS staat op het punt IS in Libië aan te vallen'
De Amerikaanse regering wil 200 miljoen dollar extra uittrekken voor militaire operaties tegen terreurgroepen in Noord-Afrika. Het is de eerste concrete aanwijzing dat de VS mogelijk samen met andere landen IS-strijders in Libië wil aanvallen. De Amerikaanse minister van Defensie Carter zoekt vandaag bij zijn NAVO-partners in Brussel steun voor deze plannen.
Obama "staat op het punt actie te ondernemen" tegen IS in Libië, zei een vooraanstaande Senator gisteren tegen Politico. Senator Corker wilde niet toelichten om wat voor actie het gaat en wanneer precies. Maar zijn opmerking past in de aanzwellende stroom geruchten over een op handen zijnde militaire operatie in Libië.
Boze Kamervragen
Zo zouden Britse, Italiaanse en Amerikaanse drones al veelvuldig boven Libië vliegen om inlichtingen te verzamelen over IS-doelwitten. Ook zou Italië een voorlopig plan hebben klaarliggen voor een troepenmacht van 6000 man, onder wie 1000 Britse militairen.
Deze geruchten leidden vorige week in Londen tot boze Kamervragen van Labourleider Jeremy Corbyn. Hij eist dat de regering het Britse parlement informeert over eventuele oorlogsplannen tegen IS in Libië.
5000 IS-strijders in Libië
Terreurgroep IS is de laatste tijd in Libië sterk gegroeid. Volgens de Amerikaanse inlichtingendiensten zitten er momenteel ruim 5000 IS-strijders. De meesten zijn buitenlanders, onder meer uit Tunesië, die voorheen doorreisden naar Syrië en Irak, maar nu in Libië blijven.
Ze hebben een strook land van 150 kilometer rond de stad Sirte bezet en daar het kalifaat uitgeroepen. Ook zou een aantal hoge IS-leiders, die vroeger voor Saddam Hoessein werkten, zijn uitgeweken naar Libië. Door de bommen van de internationale coalitie in Irak en Syrië werd het hun daar te heet onder de voeten.
Deze ontwikkeling in Libië baart het Westen grote zorgen. Libië is een belangrijk opstappunt voor vluchtelingen die de Middellandse Zee oversteken naar Italië. Nadat dictator Kadhafi in 2011 werd verdreven, ontstond er een vacuüm waarin verschillende milities om de macht strijden. Hierdoor zijn er nu twee Libische regeringen, die onder grote internationale druk staan om te gaan samenwerken.
Zolang ze dat niet doen, heeft IS vrij spel om zijn kalifaat in Libië verder uit te breiden én om de inkomsten te vergroten uit Libische oliebronnen.
De president heeft duidelijk gemaakt dat we toestemming hebben om militaire middelen te gebruiken.
Volgens The New York Times hebben Britse en Amerikaanse commando’s onlangs verkenningsmissies uitgevoerd in Libië. Ze zouden ook contacten hebben gelegd met lokale milities die de toekomstige eenheidsregering steunen.
Volgens de hoogste Amerikaanse generaal, Joseph Dunford, valt er binnen enkele weken een beslissing. "We kijken naar militaire actie tegen IS in samenhang met het politieke proces. De president heeft duidelijk gemaakt dat we toestemming hebben om militaire middelen te gebruiken."
Juridisch mandaat
De 200 miljoen dollar die het Pentagon gisteren specifiek voor terreurbestrijding in Libië vroeg, zal vooral worden besteed aan uitbreiding van het aantal drones die 24 uur per dag kunnen surveilleren. Voor een grootscheepse inval zal nog veel meer geld nodig zijn.
Grote vraag is alleen met welk juridisch mandaat de Amerikanen, Britten en Italianen van plan zijn IS in Libië aan te vallen. Een VN-resolutie of een verzoek van de nog niet functionerende Libische eenheidsregering? Of gaan ze het gewoon op eigen houtje doen?
Dat zou volkenrechtelijk illegaal zijn, maar een mogelijke noodsprong om te voorkomen dat Libië het nieuwe Syrië wordt. En om te voorkomen dat er nog meer vluchtelingen - en mogelijk IS-strijders - vanuit Libië de oversteek maken naar Europa.
