'Brussel pakt belastingontwijking amper aan'

Grote bedrijven zullen belasting blijven ontwijken, ondanks de nieuwe regels die de Europese Commissie morgen presenteert. Dat stelt de PvdA na een onderzoek. Er zullen volop mogelijkheden blijven om winsten onbelast weg te sluizen naar belastingparadijzen, zegt de partij.

Wereldwijd lopen overheden naar schatting 100 tot 240 miljard dollar per jaar mis aan belastinginkomsten. Dat komt omdat bedrijven gebruik maken van constructies om belasting te ontwijken. De gevolgde methodes zijn over het algemeen legaal.

Bijvoorbeeld door de winst van een bedrijf in een Westers land door te sturen naar een dochteronderneming die op papier is gevestigd op een exotisch eiland. Daar hoeft meestal geen belasting betaald te worden. Ook kunnen bedrijven dochterondernemingen bijvoorbeeld elkaar bedragen laten lenen, waardoor het geld niet belastbaar is.

Deugt niet

"Het is niet illegaal maar ik vind wel dat de moraal van die bedrijven niet deugt", zegt Europarlementariër Paul Tang (PvdA). "Ze hebben vaak de mond vol van maatschappelijk verantwoord ondernemen, maar volgens mij verhoudt zich dat niet met belastingontwijking."

Volgens de PvdA in het Europees Parlement zijn vrijwel alle multinationals onduidelijk over hun belastingafdrachten. "Het is simpelweg niet te achterhalen in welk land ze precies hun geld verdienen en waar en hoeveel belasting wordt betaald", zegt Tang. "Dat zal ook met de nieuwe voorstellen van de Europese Commissie niet veranderen."

Brievenbusfirma's

Toch is Tang blij met de stappen die Brussel neemt. "De brievenbusfirma's die in Nederland zijn gevestigd om via Nederland geld naar Bermuda of Barbados weg te sluizen, zullen waarschijnlijk verdwijnen. Maar dat neemt niet weg dat er gezocht zal worden naar andere manieren om zo weinig mogelijk belasting te betalen."

Zo lijkt het voor bedrijven aantrekkelijk te blijven om te bekijken waar ze precies het hoofdkantoor vestigen. "Er blijft concurrentie tussen landen met een gunstig belastingklimaat", zegt Francis Weyzig van OxfamNovib. "Verdwijnen de brievenbusconstructies uit Nederland, dan kunnen ze waarschijnlijk in een ander Europees land weer worden opgericht. Zo schiet je niet veel op. Naar verwachting komt de Europese Commissie morgen met een zwak voorstel."