Iran woedend over executie sjiitische leider in Saudi-Arabië

De executie van de Saudische sjiitische geestelijk leider Nimr al-Nimr leidt tot onrust in de regio. Iran is woedend en ook in andere landen zijn sjiieten boos.

In de Iraanse stad Qom gingen tientallen studenten van het sjiitische seminarie de straat op om te protesteren tegen de dood van Al-Nimr. Ze hielden foto's omhoog van de geestelijk leider.

Behalve Al-Nimr werden vanochtend nog 46 mensen geëxecuteerd. Allemaal waren ze veroordeeld voor terrorisme. Sinds 1980 heeft Saudi-Arabië niet meer zo veel mensen in een keer gedood.

Sjiitische moslims vormen een minderheid in het overwegend soennitische Saudi-Arabië. In 2011 speelde Nimr een belangrijke rol bij de protesten van sjiieten tegen de regering. "Dit wordt breed gezien als een politiek vonnis. Het lukte hem toen veel mensen te verenigen", zegt correspondent Sander van Hoorn. "Saudi-Arabië vreesde niet zozeer wat hij had gedaan, maar meer waartoe hij in staat was."

Het land is volgens Van Hoorn bang dat het sjiitische Iran aan invloed wint op het Arabisch schiereiland. Iran heeft de islamitische wereld opgeroepen om de executie te veroordelen. Volgens een Iraanse parlementariër is die uitgevoerd "om het vuur in de regio weer op te stoken en de gevechten tussen soennieten en sjiieten aan te wakkeren".

Eerder waarschuwde het land dat de dood van Nimr niet zonder gevolgen zou blijven.

Wat Iran daar precies mee bedoelt, is overigens niet duidelijk. "Iran is altijd boos als Saudi-Arabië iets doet wat tegen zijn belang indruist", zegt Van Hoorn. "Maar de twee landen hebben al geen enkele relatie. Ze staan al tegenover elkaar in conflicten in Jemen, Syrië en Irak. Het is niet zo dat Iran nu ineens wapens kan gaan leveren aan sjiieten in Saudi-Arabië, daarvoor houden de inlichtingendiensten hen te goed in de gaten."

Traangas

Ook sjiieten uit andere landen in de regio zijn woedend. In Bahrein wordt op verschillende plekken gedemonstreerd. Volgens ooggetuigen heeft de politie met traangas op die groepen sjiieten geschoten.

De hoogste sjiitische raad in Libanon noemt de terechtstelling "een ernstige fout". Volgens de Houthi's in Jemen is er sprake van "een duidelijke schending van de mensenrechten" en een Iraakse Hezbollah-leider heeft gezegd dat Saudi-Arabië een misdaad heeft begaan.

Ook in Londen is protest aangekondigd. Vanmiddag wordt er voor de Saudische ambassade gedemonstreerd.

De broer van Nimr al-Nimr, Mohammed al-Nimr, zegt tegen persbureau Reuters dat veel sjiieten geschrokken zijn van het nieuws van de executies. "Hij genoot veel respect in onze gemeenschap en in de moslimgemeenschap. Hier zal zonder twijfel op gereageerd gaan worden. We hopen dat alle reacties vreedzaam zijn. Er heeft genoeg bloed gevloeid."