Aanpakken dieselsjoemelaars nog niet zo makkelijk
Staatssecretaris Dijksma wil het sjoemelen met bestaande dieselauto's aanpakken, maar het is nog niet duidelijk hoe dat goed kan. Alleen het aanpakken van het verwijderen van roetfilters is relatief eenvoudig. Andere vormen van sjoemelen zijn moeilijker op te sporen en daar doet TNO nu onderzoek naar.
Uitzetten
Voor een paar honderd euro kun je bij tientallen bedrijven je roetfilter laten verwijderen en de bijbehorende software laten uitzetten. Ook kun je Adblue (dat de uitstoot van stikstofoxiden moet tegenhouden) en de EGR-klep (die uitlaatgassen terug in de motor brengt) laten uitschakelen. De auto's hebben dan minder onderhoud nodig en rijden voordeliger.
Volgens onderzoeker Bart Somers van de TU Eindhoven zijn de gevolgen voor de luchtkwaliteit dramatisch. Het verwijderen van een roetfilter leidt tot tien keer zoveel roet-uitstoot. Ook bij het uitschakelen van het Adblue-systeem of de EGR-klep stijgt de uitstoot van stikstofoxiden minimaal met een factor tien, zegt Somers.
Volgens het ministerie van Infrastructuur en Milieu zijn er aanwijzingen dat gebruikers van vrachtauto's Adblue-systemen manipuleren om kosten uit te sparen. Bij hoeveel auto's dat gebeurd is, is onduidelijk.
Steekproef
In Nederland rijden ongeveer 1,1 miljoen personenauto's en bestelwagens met een roetfilter. Uit een steekproef van TNO bleek vorig jaar dat bij 6 procent het filter niet werkte, terwijl de software geen foutmelding gaf. Hierdoor kon de fout tijdens de APK niet worden opgespoord. Het vermoeden is dat bij deze auto's de software bewust is aangepast.
Door een fout van het ministerie van Infrastructuur en Milieu is dat niet strafbaar. Een bepaling dat auto's op de weg aan bepaalde uitstoot-eisen moeten voldoen, is op 1 januari geschrapt. In een brief aan de Kamer schrijft Dijksma dat dat niet de bedoeling was.
Staatssecretaris Dijksma weet nog niet hoe ze het probleem gaat oplossen. Waarschijnlijk komt er een nieuwe uitstoottest tijdens de APK om in ieder geval het uitschakelen van een roetfilter te kunnen controleren.
Vrachtwagens
Voor vrachtwagens is het aanpassen van de software nu al strafbaar voor zowel de gebruiker als het bedrijf dat het doet. In de praktijk wordt dit echter nooit gecontroleerd. Controle is lastig, omdat de auto bij voorkeur rijdend moeten worden getest.
Het ministerie heeft onderzoeksinstituut TNO daarom gevraagd onderzoek te doen naar de mogelijkheden om sjoemelen met Adblue bij vrachtwagens op te sporen. Het onderzoek moet een makkelijk uit te voeren en goedkope meetmethode opleveren.