Energierekening wordt hoger door belasting
De energierekening gaat in de toekomst met enkele tientallen euro's omhoog. Dat komt doordat steeds meer gemeenten belasting heffen op ondergrondse gas- en elektriciteitsleidingen. De netwerkbeheerders zijn wettelijk verplicht die kosten door te berekenen aan alle klanten, dus ook aan mensen die in een gemeente wonen die geen belasting op de leidingen heft.
De netwerkbeheerders voelen zich door de gemeenten behandeld als melkkoe.
Tot voor kort waren er maar een paar gemeenten die een dergelijke belasting, de precario, hieven, maar dat aantal stijgt snel. "Inmiddels zijn al 80 van de 400 gemeenten met deze belasting komen aanzetten", zegt directeur Frans van de Noort van netwerkbedrijf Stedin. "En dat aantal stijgt nog verder. Dat betekent dat de kosten van 14 euro per aansluiting zullen oplopen tot zo’n 25 tot 30 euro."
Kilometers kabel
Netwerkbeheerders als Liander, Enexis, Stedin, en ook de Gasunie zijn verplicht om alle onkosten door te berekenen en te verdelen over alle aansluitingen. Daardoor moeten huishoudens in gemeentes waar geen kabel- en leidingbelasting wordt geheven toch meebetalen.
Gemeenten hebben wettelijk de mogelijkheid om geld te vragen voor het gebruik van gemeentegrond. Zo moeten horecaondernemers deze precariorechten betalen voor bijvoorbeeld een luifel of uithangbord.
"Een horecaondernemer of winkelier kan zelf de beslissing nemen om een terras of reclamebord te plaatsen. Maar onze leidingen liggen soms al meer dan honderd jaar in de grond, we kunnen niet anders transporteren", zegt Van de Noort van Stedin. Bovendien liggen in sommige gemeenten vele kilometers kabel en reserveleidingen, waardoor volgens de beheerders de totale kosten nu al dik 150 miljoen euro bedragen. Daar komt volgend jaar volgens hen minstens 50 miljoen bij.
De netwerkbedrijven ergeren zich ook aan de totale willekeur. Zo berekent de ene gemeente 2 euro per meter kabel of leiding terwijl een andere gemeente meer dan het dubbele vraagt. "De consumenten betalen de rekening, terwijl het netwerk er geen spat beter van wordt", aldus Stedin.
Ook Oud-Beijerland in de Hoeksche Waard gaat binnenkort belasting heffen, nu de lopende concessie aan Stedin afloopt. "En als de buurgemeenten het doen, waarom wij dan ook niet", zegt wethouder Piet van Lenen. "Inwoners betalen nu iets meer dan 16 euro extra aan transportkosten. Als wij belasting gaan heffen komt daar wel 2 euro per aansluiting bij, maar krijgen de burgers er ook iets voor terug. Namelijk een sluitende gemeentebegroting en minder bezuinigingen."
De Tweede Kamer riep elf jaar geleden in een motie op de belasting af te schaffen op gas-, water- en elektriciteitsnetten, maar minister Plasterk heeft hierover nog geen wetsvoorstel ingediend bij de Kamer. "Bovendien verlangt de Rijksoverheid van ons dat wij alles in het werk stellen om onze begroting op orde te krijgen", zegt wethouder Van Lenen.
Massaal heffen
De netwerkbeheerders denken dat gemeenten nu massaal precario gaan heffen om later, als dat verbod er mogelijk komt, aanspraak te kunnen maken op compensatie. Wethouder Van Lenen van Oud-Beijerland ontkent dit. "Maar waarom zijn de netwerkbeheerders niet allang naar de Vereniging van Nederlandse Gemeenten gestapt om te komen tot vaste en eerlijke tarieven per meter?"
De netwerkbeheerders hopen dat de minister snel ingrijpt. Ze willen dat er een einde komt aan deze 'oneigenlijke' belasting, die volgens hen de energierekening opdrijft zonder dat de klant er meer of betere energie voor krijgt.