Suriname viert 40 jaar onafhankelijkheid in soberheid

Door correspondent Harmen Boerboom

Het is rustig in de Combémarkt. "Nee, niet vanwege hoge prijzen in de schappen", zegt Radjen Ramsoedit, directielid van de bekende supermarkt in Paramaribo. "De prijsverhogingen als gevolg van de devaluatie van de Surinaamse dollar mogen we van de overheid pas bij nieuwe zendingen doorvoeren. Voor de oude voorraad hanteren we nog de oude prijzen."

Waarom de Surinamers dan wel wegblijven uit de Combémarkt? Ramsoedit legt uit: "De prijs van licht en water gaat met ingang van deze maand 2 tot 3 keer omhoog. De rekeningen vallen binnenkort in de brievenbus. In plaats van nog even snel te hamsteren, wachten de mensen eerst de nieuwe maandbedragen van de nutsbedrijven af." Volgens de supermarkt-directeur komt de echte klap over een paar weken; dan worden alle gevolgen van de verhogingen pas goed zichtbaar.

Vette jaren

De Surinaamse burger heeft het zwaar. De Surinaamse dollar, de SRD, verloor vorige week opeens 20 procent van zijn waarde. Die waardedaling kwam boven op de prijsstijgingen van benzine en diesel, elektriciteit en water. Na de vijf vette jaren van de regering-Bouterse 1 moet nu de buikriem aangehaald worden.

Max, gepensioneerd, loopt met zijn plastic tasje de winkel uit. "Ik heb pepers, groente en eieren gekocht. Drieëntwintig SRD! Vorig jaar betaalde ik er vijftien voor. Ik heb in mei op Bouterse gestemd omdat hij na jaren mijn pensioen op een fatsoenlijk niveau had gebracht. Maar alles wat ik dankzij hem extra heb gekregen jaag ik er nu in hoog tempo doorheen vanwege hoge lasten van levensonderhoud."

Boemerang

President Bouterse zelf erkent dat de door zijn vorige regering ingevoerde sociale maatregelen veel geld gekost hebben. De verhoging van uitkeringen, sociale woningbouw, aanleg van bruggen en wegen hebben veel burgers blij gemaakt, maar de kosten ervan komen nu als een boemerang in de blije gezichten van de Bouterse-stemmers terug. De zo geroemde naschoolse opvang met maaltijden en huiswerkbegeleiding is inmiddels alweer afgeschaft.

Naast het royale uitgavenbeleid van de vorige regering zijn ook de inkomsten uit olie en goud teruggelopen door de dalende wereldmarktprijzen. De bodem van de schatkist komt in zicht.

Goudmijn

"Geen reden voor paniek", vinden de president en zijn minister van Financiën, Gilmore Hoefdraad. Zij hebben hun hoop gevestigd op de nieuwe goudmijn in Oost-Suriname waarin de Surinaamse overheid participeert. Over twee jaar moet de mijn gaan draaien en dan komen de dollars vanzelf weer binnen, zo redeneert de regering. Maar met de lage goudprijzen is er weinig reden om aan te nemen dat de nieuwe goudmijn snel rendeert, laat staan dat de inkomsten de crisis kunnen beteugelen.

Harder werken

Wijnalda houdt met moeite de pakken toiletpapier vast die wankelend boven op de andere boodschappen in haar supermarktkarretje liggen. "Ja, ik ben aan het inslaan. Wat ik nu kan kopen tegen de oude prijs, koop ik." Wijnalda wapent zich tegen de crisis, maar maakt zich geen zorgen. "We hebben in Suriname al zo vaak moeilijke periodes meegemaakt. We eten gewoon een keer gebakken ei in plaats van ham."

Ze vervolgt: "En we moeten gewoon harder gaan werken om dezelfde levensstandaard te blijven houden. Helemaal niet erg: zo lang mensen hier de tijd hebben om op de hoek van de straat met een vogel in een kooi met een biertje en vrienden rond te hangen, hebben ze ook tijd om wat harder te werken."