'Financiële instellingen letten onvoldoende op terrorismefinanciering'
Een op de drie financiële instellingen heeft onvoldoende kennis van en zicht op de belangrijkste risico's en houdt zich daar ook onvoldoende mee bezig. Dat concludeert De Nederlandsche Bank (DNB) in een onderzoek naar banken, betaalinstellingen, verzekeraars, pensioenfondsen en trustkantoren.
Volgens DNB schieten veel instellingen tekort bij het scannen en voorkomen van criminele praktijken als witwassen, corruptie en terrorismefinanciering tekort. Ook onderkennen ze onvoldoende de risico's van klanten en landen waar ze zaken doen of belangen hebben.
Slechts 7 op de 170 doorgelichte instellingen zijn helemaal op orde met de naleving van de regels rond integriteitsrisico's. Volgend jaar zal DNB in het toezicht dan ook extra aandacht besteden aan het risicomanagement.
Klokkenluidersloket
Verder komt er volgend jaar bij DNB een klokkenluidersloket voor medewerkers van instellingen die onder toezicht staan.
Financiële instellingen hebben doorgaans zelf een klokkenluidersregeling , maar DNB denkt dat er behoefte is aan een onafhankelijk meldpunt. Nu al komen zaken binnen bij DNB.
Hypothekenstresstest
Het financieel toezicht van de grote banken is vorig jaar overgeheveld naar de Europese Centrale bank ECB in Frankfurt. De Europese collega-toezichthouders hebben altijd veel vragen en twijfels bij de omvangrijke hypotheekportefeuilles van de Nederlandse banken.
In de hypotheekberg van 635 miljard euro zitten veel hypotheken die 100 procent of meer van de woningen financieren en veel aflossingsvrije hypotheken. Nederlandse banken zouden om die reden extra kwetsbaar zijn.
Moeilijk uit te leggen
DNB probeert de Nederlandse situatie uit te leggen, maar vindt weinig gehoor en begrip. Ter onderbouwing van het Nederlandse verhaal is een speciale hypothekenstresstest losgelaten op de grote banken, met scenario's als een oplopende rente, veel echtscheidingen, problemen met aflossen, gedwongen verkopen en dalende huizenprijzen.
De banken blijken ook bij flinke stress nog weinig problemen te ondervinden, iets wat DNB al jaren betoogt. De Nederlandse hypotheekmarkt kent een hoge betalingsmoraal en een zeer laag aantal wanbetalingen. De kredietverliezen bedragen slechts 0,1 procent.
Directeur bankentoezicht Jan Sijbrand betwijfelt echter of de stresstest zal helpen om de Europese toezichthouders te overtuigen. "Ik zeg tegen de collega's dat ze nou niet meer moeten zeuren, maar ik heb niet de illusie dat het klaar is."