Meeste ongelukken in horeca, bouw en landbouw
Werknemers in de landbouw, horeca en bouw lopen twee keer zo veel kans op een arbeidsongeluk als werknemers in andere sectoren. Dat blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden van TNO en het CBS. Werknemers in de zorg lopen het meeste risico op psychische schade door een arbeidsongeval.
Gemiddeld was 3,4 procent van werknemers in alle sectoren in 2014 slachtoffer van een arbeidsongeval. De cijfers zijn niet te vergelijken met eerdere jaren, omdat de onderzoeksmethode is aangepast.
In ruim de helft van de gevallen werken mensen gewoon door na een ongeluk, op de dag zelf of de dag erna. Dit geldt zeker in de horeca. Het gaat dan om bijvoorbeeld koks, keukenhulpen en kelners die zich gesneden, gestoten of verbrand hebben.
Hierdoor is het verzuim na ongevallen in de horeca niet hoger dan in andere sectoren, ondanks het hogere aantal ongelukken. In de landbouw en de bouw is het verzuim door ongevallen wel bovengemiddeld.
Geestelijke schade
Een arbeidsongeval kan ook leiden tot geestelijke schade. Dat overkwam vorig jaar één op de 200 mensen. In de zorg kwam dat zelfs bij één op de 100 mensen voor, bijvoorbeeld bij sociaal werkers, groeps- en woonbegeleiders die zijn bedreigd, geschopt of gebeten.
Een derde van de mensen met psychische klachten, is door een ongeval een maand of langer thuis. Bij lichamelijk letsel is dat 6 procent.
Juist veiliger
Een sector die vroeger behoorde tot de meest riskante sectoren, is nu een stuk veiliger geworden: de papier- en karton-industrie. In vijf jaar tijd is het aantal ongelukken daar teruggebracht van 40 tot 6 (op 1000 werknemers).
Ashna Kamta, bestuurder procesindustrie bij de FNV: "Werkgever en werknemers hebben samen een soort Arbo-catalogus samengesteld met daarin alle risico's , veiligheidsproblemen en de oplossingen. Iedereen kan daarin kijken. Maar wat vooral heeft geholpen: op grote schaal worden nu veiligheids-checks gedaan. Dat doen bedrijven bij elkaar. Dus de ene concurrent komt kijken bij de ander. Dat is toch wel uniek. Maar zo kunnen ze elkaar scherp houden. En het werpt duidelijk zijn vruchten af."
Drie vingers kwijt
Want een ongeluk als twee jaar geleden, toen een medewerker drie vingers verloor, wil directeur Dirk Schut van kartonproducent Solidpack in Loenen niet meer meemaken. "Het is natuurlijk verschrikkelijk zoiets. Vooral voor de medewerker zelf, maar ook voor de collega's die erbij waren."
En ook de financiële schade. Schut rekent voor: "De man kon een jaar niet werken, maar werd uiteraard wel uitbetaald. Er kwam een vervanger. Bij elkaar kost dat een slordige 120.000 euro. En de vraag is: kan de werknemer die zwaargewond raakte, na terugkomst wel werken op zijn oude plek."
Kortom, het is de sector er alles aan gelegen om dit soort grote incidenten zo veel mogelijk te voorkomen. Schut: "Natuurlijk streven we naar nul ongelukken. Dat is een illusie, weet ik ook wel, maar als management moet je er altijd naar streven."