Lage waterstand drijft prijzen scheepsvervoer op
Wie verwacht dat binnenvaartschippers massaal klagen over de lage waterstand van de Rijn heeft het mis. Omdat schepen soms maar een kwart van de lading kunnen meenemen vanwege de diepgang, stijgen door de schaarste in de capaciteit de prijzen voor het vervoer. "Doordat er minder lading mee kan en grote schepen juist niet kunnen varen, kunnen schippers met een kleiner schip meer geld vragen", zegt Marc Freriks van BFT Tanker Logistics uit Zwijndrecht.
De laatste keer dat de Rijn in Duitsland zo lang zo laag stond, was in 1976. In 2003 stond het waterpeil nog iets lager, maar dat was van korte duur. Nu ondervinden bedrijven veel overlast doordat veel te weinig lading vervoerd kan worden. "Er zijn al bedrijven die contracten afsluiten met bijvoorbeeld de Duitse spoorwegen. Dat zijn contracten van minstens een jaar dus die ben je dan het komend jaar kwijt, ook als het waterpeil weer normaal is", zegt Freriks.
Zijn bedrijf regelt het transport van brandstoffen voor oliemaatschappijen en schippers. "We kunnen nu meer vragen per ton, maar je wil je vaste klanten ook niet voor het hoofd stoten".
Vergelijk het met een snelweg van 4 banen die nu slechts 2 rijbanen heeft.
Niet alleen de diepgang is een probleem, ook is de Rijn nu een stuk smaller terwijl de stroming gelijk is gebleven. "Vergelijk het met eens snelweg van vier banen die nu slechts twee rijbanen heeft", zegt Jan Tuik die met de Asterix in de Botlek ligt te wachten op zijn lading. Ook hij kan slechts een kwart meenemen van het normale tonnage.
"Je moet ook oppassen dat je schroef daardoor niet te veel boven de waterspiegel uitsteekt. Dan hap je lucht en is het schip veel minder goed te besturen." Tuik heeft al berichten gehoord over duweenheden die op de Rijn daardoor uit de bocht vlogen.
Gejakker
In Nederland is de waterstand nog niet zo zorgelijk als in Duitsland, hoewel ook de Waal volgens Jan Tuik al behoorlijk ondiep is. Ook leidt de situatie tot gejakker onder de schippers. Want wie door de schaarste in de capaciteit juist nu goed kan verdienen, wil zo snel mogelijk op en neer varen. "Maar als de vaargeul zo ondiep en zo smal is moet je goede afspraken kunnen maken met de andere schippers. Het gaat er soms hard aan toe over de marifoon", zegt Tuik.
"Voor schippers met een kleiner en minder diepliggend schip is het nu gunstig omdat zij wel ver naar 'boven' kunnen varen, maar voor de hele sector is de situatie toch wel zorgelijk. We hopen dat het snel flink gaat regenen", zegt Wilco Volker van Bureau Voorlichting Binnenvaart.
Smeltwater en regen
De problemen van de lage waterstand begonnen al met de zachte winter van afgelopen jaar. "De Rijn moet het hebben van smeltwater en dat was er stukken minder. Tel daar de droge zomer en het uitzonderlijke najaar dan nog bij op", zegt Volker.
Karige voorraden, hoge vervoersprijzen en schepen die stil liggen. "Ook voor ons is het zorgelijk", zegt Marc Freriks van BFT tanker logistics. "Wij laten nu een schip bouwen in Roemenië dat begin 2016 in de vaart moet komen. Het moet hier afgebouwd worden, maar het kan hier nu onmogelijk komen".
Het regenwater wordt eerst geabsorbeerd door de regen.
Schipper Jan Tuik vertelt dat ook het toerisme last heeft van het lage waterpeil. "Die grote passagiersschepen die normaal op de Donau varen kunnen die reizen niet maken, ook daar is het waterpeil zo laag dat je soms zonder kopje onder te gaan naar de overkant kunt lopen".
Een paar dagen regen is overigens niet genoeg om de Rijn significant te laten stijgen. "De bodem is zo droog dat die eerst het regenwater absorbeert voordat er water de rivier in stroomt" zegt Jan Tuik.