'Signalen voor gerichte aanval op AzG-kliniek Kunduz'

Er zijn steeds meer aanwijzingen dat het Amerikaanse bombardement op de kliniek van Artsen zonder Grenzen een gerichte aanval was. Dat zei NOS-correspondent Arjen van der Horst in het NOS Radio 1 Journaal. "Het beeld doemt op van een bombardement dat dit ziekenhuis bewust als doelwit had. Er zijn steeds meer puzzelstukjes die dit beeld bevestigen."

Een van de aanwijzingen is het bericht van AzG dat de kliniek dertig minuten onder vuur lag en het doelwit van meerdere aanvalsgolven was. Dat wordt volgens Van der Horst niet tegengesproken door het Pentagon. De kliniek was bovendien het enige gebouw in de omgeving dat was geraakt.

Richtlijnen niet gevolgd

Daar komt nog bij dat de Amerikaanse generaal Campbell, die gisteren erkende dat de aanval op de kliniek een vergissing was, ervan overtuigd is dat de Amerikanen hun eigen richtlijnen niet hebben gevolgd. Dat melden anonieme bronnen uit de omgeving van de generaal tegen The New York Times.

De Amerikanen hebben zich weliswaar grotendeels teruggetrokken uit Afghanistan, maar zijn nog steeds aanwezig met gevechtstoestellen en 10.000 manschappen. Alleen in de volgende drie gevallen mogen de Amerikanen luchtaanvallen uitvoeren: er mag ingegrepen worden om terroristen uit te schakelen, om Amerikaanse troepen te beschermen of om het Afghaanse leger bij te staan en te voorkomen dat er terrein wordt verloren.

Een van de andere puzzelstukjes die Van der Horst noemt, is het gegeven dat de Amerikanen het zogenoemde AC-130-toestel gebruikten, dat vanwege zijn vuurkracht ook wel een vliegende tank wordt genoemd. "Het toestel vliegt vrij laag, opereert altijd 's nachts en heeft daarom altijd ondersteuning op de grond nodig: eenheden die het doelwit aanwijzen. En dat was het geval in Kunduz. Die aanwijzingen kwamen van de Afghanen. Het is de vraag of de Amerikanen blind zijn afgegaan op hun coördinaten".

De Afghanen hebben de aanval gerechtvaardigd genoemd, omdat de Taliban het ziekenhuis als stelling zouden hebben gebruikt. Dit wordt met klem ontkend door Artsen zonder Grenzen, maar de bewering wijst er wel op dat de Afghanen in feite toegeven dat het ziekenhuis een doelwit was. Volgens Van der Horst is dit opnieuw bewijs dat het geen afzwaaier was, geen 'collateral damage'.

Als mogelijk motief voor de aanval noemt hij de frictie die bestaat tussen de hulporganisatie en de Afghaanse regering. Artsen zonder Grenzen is een neutrale organisatie en behandelt gewonden van alle strijdende partijen, ook Talibanstrijders. Het Afghaanse leger had een appeltje te schillen met AzG. In juni was het leger het ziekenhuis al eens binnengevallen om gewonde Talibanstrijders te arresteren.

Van der Horst: "De afgelopen veertien jaar zijn er vaak onschuldige Afghaanse slachtoffers gevallen, maar hun stem wordt zelden gehoord. En als ze al gehoord worden, dan worden ze platgewalst door verklaringen van het Pentagon die klakkeloos worden overgenomen door de Amerikaanse media. Dit keer is het slachtoffer een westerse organisatie met welbespraakte woordvoerders, een organisatie waarvoor ook in Amerika diep respect bestaat. Daar wordt wél naar geluisterd."

President Obama heeft Artsen zonder Grenzen vanavond excuses aangeboden voor de luchtaanval. Dat deed hij in een telefoontje aan Joanne Liu, het hoofd van de artsenorganisatie. Obama benadrukte volgens het Witte Huis dat het Amerikaanse onderzoek naar de aanval transparant, grondig en objectief zal zijn.