Oost-Europa is 'logische plek' als bron voor wapens
"Oost-Europa is een een logische plek om naar te wijzen", zegt Balkankenner Joost van Egmond. Hij reageert op speculaties dat veel van de wapens die de politie de afgelopen jaren in Nederland in beslag nam, daarvandaan komen. "De regio heeft een berucht wapenprobleem. We weten dat er miljoenen wapens onder de radar zijn."
Die wapens worden geregeld naar West-Europa gesmokkeld, zegt Van Egmond. Gisteren bleek dat de politie zich ernstige zorgen maakt over het grote aantal illegale vuurwapens dat in omloop is in Nederland. De politie onderschepte de afgelopen 2,5 jaar bijna 24.000 vuurwapens.
Er zijn veel wapens uit landen als Joegoslavië en Albanië verdwenen toen die landen in de jaren 90 instortten.
Volgens Van Egmond is het grote probleem dat er weinig bekend is over de illegale wapenhandel. "Er wordt maar weinig onderzoek gedaan naar wat we wel kunnen weten: bijvoorbeeld cijfers over hoeveel wapens er aan de Europese buitengrenzen worden onderschept. Zonder die cijfers kun je niet eens een schatting maken van het aantal wapens dat wel over de grens komt."
De overvloed aan wapens uit Oost-Europa kent meerdere oorzaken, legt hij uit. "Er zijn veel wapens uit landen als Joegoslavië en Albanië verdwenen toen die landen in de jaren 90 instortten. Die landen hadden enorme wapenvoorraden en die zijn vooral in particuliere handen terecht gekomen. Slechts een klein deel is later teruggevonden."
Ook willen er nog wel eens wapens in verschillende Oost-Europese landen uit wapendepots verdwijnen. "De wapens worden vaak matig gecontroleerd en geregistreerd. Dan valt er nog wel eens wat van de vrachtwagen, zogezegd."
Een mitrailleur kun je helemaal uit elkaar halen en in delen in een auto verstoppen.
Dat veel wapens al jaren oud zijn, maakt criminelen niet uit, zegt Van Egmond. "Met de wapens uit de jaren 90 kun je misschien geen oorlog meer winnen, maar nog wel een roofoverval plegen. En die wapens komen dus ook naar Nederland."
Het is volgens hem lastig om die illegale handel te stoppen. "Een mitrailleur bijvoorbeeld kun je helemaal uit elkaar halen en in delen in een auto verstoppen. Het is moeilijk om dat bij een grenscontrole te achterhalen. Ook lijkt de handel steeds meer gefragmenteerd: de wapens worden aangeboden aan een willekeurige koper en niet aan grote georganiseerde bendes. Als je die in het vizier hebt, kun je ze oprollen."
Een deel van het probleem is de slechte informatie-uitwisseling tussen de politie en veiligheidsdiensten van verschillende landen. Van Egmond pleit voor meer speciale teams die samenwerken met lokale autoriteiten. "Als je dit bij de bron wil stoppen, dan moet je investeren in dit soort samenwerking. Als dat gebeurt, dan zijn er best slagen te maken."
