Koning Willem-Alexander en koningin Máxima bij de VN
NOS Nieuws

Lobbyend koningspaar doet van zich spreken

  • Piet van Asseldonk

    Redacteur Koninklijk Huis, schrijft wekelijks over actuele ontwikkelingen rond het koningshuis.

  • Piet van Asseldonk

    Redacteur Koninklijk Huis, schrijft wekelijks over actuele ontwikkelingen rond het koningshuis.

De Nederlandse koning en koningin hebben de 70e Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, in New York, gebruikt voor onvervalst lobbywerk. Het lobbyend koningspaar oogstte daarmee lof, maar er was ook scepsis. Willem-Alexander bepleitte de Nederlandse kandidatuur voor een zetel in de Veiligheidsraad, per 1 januari 2017. Zijn toespraak op de eerste dag van de Algemene Vergadering van de VN werd goed ontvangen.

Nooit eerder sprak een Nederlands staatshoofd op dit wereldpodium. In die zin was het een historische rede. Máxima nam als speciaal pleitbezorger van de secretaris-generaal van de VN voor inclusive finance de VN-bijeenkomst te baat voor het aanbieden aan VN-chef Ban Ki-moon van haar jaarverslag.

Je kunt op twee manieren kijken naar het inzetten van de koning als pleitbezorger voor een tijdelijke (twee jaar) zetel van Nederland in de Veiligheidsraad. Het extra gewicht dat een koning in de schaal kan leggen, is bij de campagne voor het binnenhalen zo'n prestigieuze post mooi meegenomen.

Er is niets mis met politiek afgedekte lobbyactiviteiten van het staatshoofd. De inzet van Willem-Alexander voor de bevordering van Nederlandse handelsbelangen krijgt brede bijval. Dit type nationale belangenbehartiging, mits onomstreden, maakt een ceremonieel staatshoofd relevant.

Koning Willem-Alexander en premier Mark Rutte bij de VN

Maar er was rond het lobbyend optreden van de koning ook kritiek te horen. Legt een politiek onmachtige koning van een klein land in de kring van machtige politieke wereldleiders nu echt zoveel meer gewicht in de schaal, luidde de vraag. En is het in het veld sturen van een constitutioneel vorst, die boven de (politieke) partijen dient te staan, als politieke boodschappenjongen wel zo verstandig? Nog afgezien van het afbreukrisico in geval zijn inzet geen effect heeft. Bovendien zou al te opzichtig gelobby afbreuk kunnen doen aan de waardigheid en onafhankelijkheid van het koningschap.

Onomstreden

Van een andere orde is het lobbywerk van koningin Máxima. Het is gebruikelijk dat echtgenoten van 'regerende' Nederlandse vorsten lobbyachtige activiteiten verrichten. Prins Bernhard stond op de bres voor onder meer het bedrijfsleven, het natuurbehoud en de positie van veteranen. Prins Claus maakte zich sterk voor ontwikkelingswerk in het algemeen en Afrika in het bijzonder. Rimpelloos verliep dat allemaal niet. Bernhard toonde zich te ontvankelijk voor gunsten (Lockheed-affaire) en Claus moest vanwege het verwijt dat hij te links georiënteerd was zijn werkzaamheden aanpassen.

Bij Máxima is van zoiets nog geen sprake. Haar werk voor de VN ter bevordering van basale financiële diensten voor mensen in achterstandsituaties is onomstreden. Het jaarverslag dat ze dinsdag presenteerde toont mooie resultaten. Het laat ook zien dat de koningin meer is dan lobbyist van dit VN-werk. Zij is er de belichaming en het boegbeeld van. Ter letterlijke illustratie: op 18 van de 25 afbeeldingen in het UNSGSA jaarverslag prijkt koningin Máxima. Gegevens over de kosten en financiers van haar VN-werk ontbreken.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl