'Gelovigen, accepteer dat er niet overal meer een kerk is'

Leden van de Protestantse Kerk Nederland (PKN) moeten accepteren dat er niet meer overal in Nederland een kerk van hun gezindte zal staan. De daling van het aantal leden van de PKN gaat zo snel dat er drastische veranderingen nodig zijn, zegt scriba Arjan Plaisier in Trouw. Jaarlijks verdwijnen er 70.000 leden, veelal door overlijden.

Plaisier is de hoogste bestuurlijke functionaris van de PKN. Hij heeft scherpe kritiek op de cultuur binnen de kerk. De gemeenten zijn te veel naar binnen gekeerd en er wordt te veel vergaderd. Ook vindt hij de kerkdiensten in het algemeen niet toegankelijk genoeg.

Plaisier schreef een nota over de toekomst van de kerk, die vandaag naar alle deelnemers aan de landelijke vergadering van de PKN wordt gestuurd. Daarin adviseert hij onder meer dat er een bestuurlijke tussenlaag in de kerk wordt geschrapt. Deze regionale besturen zouden moeten worden vervangen door een protestantse variant van de katholieke bisschop.

Witte plekken

Het is volgens Plaisier niet te vermijden dat er 'witte plekken' op de kaart zullen ontstaan. "Op sommige plekken moeten we beseffen: het was heel mooi, maar hier moeten we nu mee ophouden. Als er in een plaats nog vijftien leden van de Protestantse Kerk Nederland zijn, dan kun je ze uitnodigen gastlid bij een andere kerk te worden, bijvoorbeeld doopsgezind of christelijk-gereformeerd."

De kerkdiensten zelf moeten toegankelijker. "Voor een buitenstaander is het alsof je naar een Chinees schouwspel zit te kijken", zegt Plaisier in Trouw. "Laat er iets naast komen, waardoor een 'zwevende gelovige' of een Happinez-lezer ook denkt: verrek nog aan toe, ik ben op reis geweest naar India, maar ik moet gewoon in het buurtkerkje zijn."