Gedachtengestuurde kunstarm in ziekenhuis Gent

Protheses worden steeds beter en verfijnder. Er bestaan nu kunstarmen die kunnen bewegen op commando's vanuit de hersenen. In het Universitair Ziekenhuis Gent heeft Samy Meziani, die twee jaar geleden een arm verloor, als eerste zo'n gedachtengestuurde prothese gekregen.

De kunstarm werd rechtstreeks aan het bestaande bot van de bovenarm bevestigd in plaats van over de stomp geschoven zoals bij een klassieke kokerprothese. Op deze manier is de kunstarm stabieler en biedt hij meer bewegingsvrijheid.

Deze techniek wordt in andere ziekenhuizen in de wereld al gebruikt, maar het UZ Gent is de eerste die dit combineert met een gedachtengestuurde arm.

Echte arm

De innovatieve arm moet meer op een echte arm gaan lijken. En door aan de beweging te denken die hij wil uitvoeren, kan de drager al bijna alles wat met een echte arm ook zou kunnen.

Hij kan de hand niet alleen openen en sluiten, maar bijvoorbeeld ook de elleboog buigen en tegelijk de pols draaien. Ook de vingers kunnen apart bewegen. "Ik denk, 'ik ga mijn hand dicht doen' en mijn hand gaat dicht. Ik denk 'ik doe mijn hand open' en hij gaat weer open", vertelt Samy Meziani aan de VRT.

Revalidatie

Als de drager aan een handeling denkt, geven de hersenen een signaal aan de spieren die dit moeten uitvoeren. De spieren trekken dan samen. Op de plek waar dat gebeurt worden elektroden op de huid geplakt die het signaal opvangen. De elektroden geven het signaal door aan de prothese, waardoor de kunstarm gaat bewegen.

Met deze techniek is de kans op fantoompijn kleiner. Als de hersenen signalen willen geven aan een ledemaat dat er niet is, kan zenuw- of fantoompijn ontstaan. Doordat de signalen nu worden doorgestuurd naar de kunstarm, zal deze pijn minder snel ontstaan.

Voor dragers van de prothese is het moeilijk om een lichaamsdeel aan te sturen dat er niet is. Met revalidatie en computeroefeningen wordt geoefend met het sturen van commando's naar een denkbeeldig lichaamsdeel. Na ongeveer anderhalf jaar is er genoeg controle om de kunstarm met gedachten aan te kunnen sturen.

"Ik woonde vroeger alleen, maar moest terug naar mijn ouders. Nu kan ik weer voor mezelf gaan zorgen en weer op eigen benen staan", vertelt Samy Meziani. "Dat is voor mij heel belangrijk, zeker in de toekomst."