Journalist Geerdink: ik wil zo snel mogelijk terug naar Turkije

"Ik voel me ontheemd. Ik wil graag daar zijn en niet hier." Bijna tien jaar lang woonde en werkte ze in Turkije, de Nederlandse journaliste Fréderike Geerdink. Afgelopen weekend werd ze opgepakt, gisteravond zette de Turkse regering haar het land uit. Nu is ze weer in Nederland.

Ze werd door de politie opgepakt, omdat ze in verboden gebied zou zijn geweest. "We kwamen met een groep van 32 mensen terug uit een vallei in het zuidoosten van het land. Daar voerde een groep Koerden actie tegen de gevechten tussen de PKK en het Turkse leger. Daar deed ik verslag van. Op de terugweg werden we klemgereden door soldaten en opgepakt."

Terrorisme

Alle 32 mensen werden opgepakt, onder wie zes vrouwen. Die zijn vrijgelaten; de mannen zitten nog vast. "Dat is juridisch al apart, want we werden allemaal van hetzelfde verdacht: het hinderen van een militaire operatie en steun aan een terroristische organisatie."

Wanneer en of de mannen vrijkomen, is niet duidelijk, zegt Geerdink. "We hebben PKK-strijders gezien en van hen zijn foto's gemaakt. Als die door de politie worden gevonden, kan dat de mensen die vastzitten nog verder in de problemen brengen."

Geerdink kreeg te horen dat ze vrij zou worden gelaten omdat ze journalist is. "Maar tien minuten later zei mijn advocaat dat er wel een kans was dat ik het land zou worden uitgezet. Ik moest hem bellen als dat ging gebeuren, maar ik kreeg geen toestemming om dat te doen."

'Vrijwillig vertrek'

Ze kreeg de keuze om vrijwillig te vertrekken of uitgezet te worden. Bij een uitzetting mag iemand vijf jaar het land niet meer in. Bij een vrijwillig vertrek kan die periode verkort worden. "Ik heb maar even opgeschreven dat ik 'vrijwillig' het land uit ging. Ik wil nu proberen om die termijn zo kort mogelijk te krijgen, zodat ik terug kan."

Correspondent Lucas Waagmeester zegt dat het niet duidelijk is waarom de journaliste Turkije moest verlaten. "Vanaf het moment dat bekend werd dat ze het land uit moest, heeft ze geen contact meer mogen hebben met haar advocaat. Het vreemde is dus dat zij het land is uitgezet, maar niet weet op welke grond precies."

Begeleid door politiemensen werd ze naar Istanbul gevlogen. Van daaruit moest ze naar Nederland. "Het gevoel dat het vliegtuig opsteeg, was niet fijn. Ik wil daar zijn en verslag doen. Gisteravond is er weer een grote operatie geweest waarbij doden zijn gevallen."

Geen buitenlandse ogen

Dat ze werd opgepakt, noemt ze een vervelende ervaring, maar ze vindt het nog erger voor de Koerden, omdat ze nu geen verslag kan doen. "Er zijn nog twee Engelse journalisten uitgezet die in dezelfde regio waren als ik. Nu zijn er alleen nog maar Koerdische journalisten over, maar hun werk wordt niet veel gelezen."

Ze is bang dat journalisten zijn overgeleverd aan de grillen van het Turkse leger. "Ik vind het heel erg dat er geen buitenlandse ogen bij zijn, die kunnen beschrijven wat daar gebeurt."

Waagmeester vindt het zorgelijk dat journalisten op deze manier worden behandeld. "Dit zegt in de eerste plaats dat je als buitenlander op dit moment redelijk vogelvrij bent in Turkije. Een gouverneur kan beslissen dat je weg moet, er komt geen rechter aan te pas. Het is vrij arbitrair allemaal."

Desalniettemin wil Geerdink zo snel mogelijk terug naar Turkije. "Hoe prettig en geweldloos Nederland ook is, voor journalisten is daar werk te doen en voor mij niet hier in Nederland."