Kamer werpt drempel op voor EU-besluiten
De SGP heeft na bijna tien jaar de steun van een Kamermeerderheid gekregen voor een Grondwetswijziging die Europese beslissingen lastiger maakt. De wijziging houdt in dat de instemming van tweederde van de Kamer nodig is voor nieuw beleid van de Europese Unie, in plaats van de helft plus één.
SGP-leider Van der Staaij: "Dit is niet een kwestie van ben je voor of tegen Europa. Maar we zouden de lat een beetje hoger moeten leggen voor ingrijpende Europese vraagstukken."
De LPF
Van der Staaij diende de wetswijziging in 2006 in, samen met toenmalig Kamerlid Mat Herben van de LPF die het initiatief had genomen. Zij kwamen op het idee door het referendum over de Europese grondwet in 2005. Een meerderheid van de kiezers stemde toen tegen terwijl een meerderheid van de Tweede Kamer voor was.
Van der Staaij en Herben waren verbaasd over het verschil in opvatting tussen politiek en samenleving. Het kabinet besloot toen naar de samenleving te luisteren, maar dat had volgens de wet niet gehoeven.
We zeiden tegen elkaar: het is toch niet normaal dat je met een gewone wet zulke ingrijpende veranderingen voor elkaar kunt krijgen?
Van der Staaij: "We zeiden tegen elkaar: het is toch niet normaal dat je met een gewone wet zulke ingrijpende veranderingen voor elkaar kunt krijgen?" Ze besloten toen te proberen om zwaardere eisen in de Grondwet te krijgen. Door kabinetscrisis en verkiezingen kwam het er vandaag pas echt van.
Invoering euro
"Voor de toetreding van Roemenië en Bulgarije tot de EU was bijvoorbeeld geen tweederde meerderheid omdat CDA en SP tegen waren", zegt Van der Staaij. "Met zwaardere eisen in de Grondwet was dat proces zorgvuldiger gelopen en waren de eisen aan die landen strenger geweest."
Een ander ingrijpend besluit, dat overigens dateert van lang voor het wetsvoorstel, was de invoering van de euro: die was met de Grondwetswijziging toch doorgegaan omdat daar wel tweederde van de Kamer voor was.
Het verplicht opnemen van vluchtelingen zou zomaar de verdragswijziging van de toekomst kunnen zijn.
De discussie over financiële hulp aan Griekenland en het vluchtelingenvraagstuk bewijzen volgens Van der Staaij dat zijn wetsvoorstel misschien wel van een tijd geleden is, maar nog steeds actueel. "Het verplicht opnemen van vluchtelingen zou zomaar de verdragswijziging van de toekomst kunnen zijn."
SP, ChristenUnie, PVV en de voormalige PVV-Kamerleden Bontes, Van Klaveren en Van Vliet steunen het voorstel. De VVD maakte vandaag bekend zich daarbij aan te sluiten.
Nadeel
Volgens minister Plasterk zit er een belangrijk nadeel aan de Grondwetswijziging. Het wordt voor kabinetten in de toekomst lastiger om in Brussel te onderhandelen over voorstellen van de Europese Commissie, omdat de besluitvorming in Nederland jaren langer kan duren. De Europese Commissie kan daardoor minder geneigd zijn te luisteren naar de wensen van Nederland, zegt Plasterk. Hij feliciteerde Van der Staaij na afloop van het Kamerdebat wel met zijn behaalde succes.
Als de Tweede Kamer over de Grondwetswijziging heeft gestemd moet de Eerste Kamer er nog over stemmen. Na de verkiezingen in 2017 moet ook de nieuwe Tweede Kamer weer instemmen, pas dan is de wijziging van kracht.
