'Schuldgevoel, dat eet niet zo lekker'
Biologisch eten is in opkomst. De verkoop van biologisch voedsel is de afgelopen drie kwartalen met maar liefst 20 procent gestegen. De omzet kwam uit op bijna 230 miljoen euro. Bioloog Midas Dekkers noemt dat "heuglijke cijfers", maar is ook sceptisch.
Biologisch eten is hip. Dat moet u als dierenvriend als muziek in de oren klinken. Ik sta er dubbelhartig tegenover. Het is prachtig dat er meer biologisch eten wordt verkocht en dat er daardoor aardiger tegen dieren wordt gedaan. Maar de omschakeling naar biologisch eten is achteruitgang. Het heeft niet de toekomst. We kunnen onmogelijk alle mensen van de wereld op biologische wijze van eten voorzien. Daarvoor kost de biolandbouw teveel inspanning en geld.
Dus we zitten elkaar voor de gek te houden? Biologisch eten wordt immers enorm gestimuleerd. Biolandbouw is een soort luxe, die ons helpt ons schuldgevoel te delven. Dat eet namelijk niet lekker, schuldgevoel. Maar een biologisch gehouden koe staat nog steeds gras te eten dat hij zelf heeft ondergescheten en wordt uiteindelijk gewoon geslacht en in stukken gehakt. Dat is een belachelijke manier van voedsel produceren. De boeren, die door de historie allerlei rechten en belangen hebben, hebben een enorme rem op de ontwikkeling van écht modern voedsel gezet. Als we nou een tiende van alle EU-subsidies voor de landbouw zouden gebruiken voor onderzoek naar moderne, duurzame manieren van voedselproductie, zijn we over tien jaar van de bio-industrie af. Dat zou pas een stap zijn.
Biologisch moet dus niet de standaard worden. Ik hoop dat in de toekomst 90 procent van het voedsel 'biologisch' is en uit een moderne fabriek komt. Als bioloog kijk ik niet alleen naar dieren, maar ook naar andere organismen. En voedingstechnologen kunnen met schimmels of bacteriën nu al het heerlijkste voedsel van de wereld maken. Maar ja, dat is niet gewild. Overigens kan de andere tien procent dan uit de biologische landbouw komen, al was het maar om ons mooie cultuurlandschap te behouden.
Als het geen toekomst heeft, waarom gaan winkeliers dan mee in de trend van biologisch eten? Winkeliers zijn trendvolgers, geen trendsetters. Die nemen de trend, de wens om meer biologisch voedsel te eten, gewoon over. Maar als dit over tien jaar uit de mode is, breken ze al die kraampjes net zo snel weer af. Biologisch eten is geen wezenlijke verandering of verbetering. Het kan alleen gemaakt worden met meer energie en meer geld. Dat is tegen de stroom in.
Koopt u ondanks uw scepsis toch biologisch eten? Ja, mits voorhanden. Ik woon niet in de grote stad, en daarbuiten is het soms lastig verkrijgbaar. Dat biologisch eten hip en goed is, is een gedachte van stedelingen. Zulke mensen zijn bovendien erg aan mode onderhevig. Ga maar eens in Appelscha of in Weert kijken, daar heeft niemand het over biologisch eten. Omdat het er niet te krijgen is.