Peilingwijzer: PVV stijgt, VVD verliest terrein

De eerste Peilingwijzer na het zomerreces toont een opmars van de PVV en een lichte terugval van de VVD. De VVD, die in de vorige Peilingwijzer nog duidelijk de grootste partij was, staat nu vrijwel gelijk met de PVV. De grootste regeringspartij heeft nu 23 tot 27 zetels; de PVV 22 tot 26.

De partij van Geert Wilders heeft 3 zetels meer dan op 15 juli, toen de NOS de vorige Peilingwijzer publiceerde. De VVD staat 2 zetels lager.

De PVV is ook weer duidelijk groter dan de SP en D66, die beide op 19 tot 23 zetels uitkomen.

Griekenland

Volgens politicoloog Tom Louwerse, de maker van de Peilingwijzer, ligt het voor de hand om een verband te leggen met het derde steunpakket voor Griekenland, al geven de peilingen geen eenduidig beeld.

De VVD heeft het moeilijk met Griekenland. Premier Rutte moest in de Tweede Kamer erkennen dat hij zich niet heeft kunnen houden aan zijn verkiezingsbelofte dat er geen extra geld naar de Grieken zou gaan en de VVD-fractie ging met tegenzin akkoord met het steunpakket.

Toch geven in een recente peiling van EenVandaag maar weinig ondervraagden aan dat Griekenland een rol speelt bij hun stemkeuze.

Vluchtelingen

Daarnaast was vooral de vluchtelingencrisis deze zomer nadrukkelijk in het nieuws. Louwerse betwijfelt of deze kwestie veel kiezers tot een overstap naar een andere partij heeft gebracht. "Dit dossier speelt al veel langer. De kwestie is nu wel heel urgent, maar dat zal mensen eerder sterken in hun standpunt dan dat het hen tot een ander standpunt brengt."

Het CDA is met 17 tot 21 zetels de vijfde partij en de PvdA is met 12 tot 14 zetels nog steeds de zesde partij. Als het kabinet de rit uitzit, zijn de verkiezingen voor de Tweede Kamer pas in 2017 en bij de vorige verkiezingen won de PvdA in de laatste weken zeer sterk in de peilingen. Toch begint het volgens Louwerse voor de PvdA nu wel te dringen.

Kleine partijen

GroenLinks is in de Peilingwijzer weer wat weggezakt, van 10 tot 12 naar 8 tot 10 zetels. Na de komst van Jesse Klaver als partijleider zat de partij in de lift, maar dat effect lijkt nu weggeëbd. Wel staat GroenLinks nog duidelijk hoger dan voor de leiderswisseling.

Van de kleinere partijen staan de ChristenUnie en 50Plus op 5 tot 7 zetels, de Partij voor de Dieren op 3 tot 5 en de SGP op 2 tot 4 zetels.

VoorNederland (VNL) van Bram Moskowicz, die vorige keer voor het eerst op 1 zetel (0-2) werd geschat, lijkt nu weer net onder de grens voor 1 zetel te zijn gezakt.

De NOS publiceert maandelijks de Peilingwijzer. Daarin worden peilingen van de Politieke Barometer (Ipsos), De Stemming (EenVandaag), Peil.nl (Maurice de Hond), I&O Research en TNS Nipo samengevoegd. Meer over de methode achter de Peilingwijzer is te vinden op de website van politicoloog Tom Louwerse (Trinity College, Dublin).