NOS Radio 1 Journaal bestaat 20 jaar

Het NOS Radio 1 Journaal is jarig. Voor de gelegenheid klinken weer oude jingles en keren de presentatoren van weleer even terug.

Begin 1995 maakten alle publieke omroepen zelf nieuwsprogramma's op de radio, maar precies twintig jaar geleden kwam daar een einde aan. "Het was een bezuinigingsoperatie, maar het kon natuurlijk ook niet meer. Al die omroepen die een dagje journalistje speelden", blikt Harmke Pijpers terug, een van de presentatoren van het eerste uur.

Memorabele nieuwsmomenten

Onder de vlag van de NOS werden luisteraars op vaste tijden bijgepraat door redacteuren van de verschillende omroepen. Dat ging niet zonder slag of stoot; veel omroepen zagen niets in het gezamenlijke plan. Op 1 september 1995 was het toch zover. Het allereerste NOS Radio 1 Journaal begon met nieuws over NAVO-aanvallen op Bosnische Serviërs. En de rest is, zoals dat heet, geschiedenis.

In de twee decennia die volgden, was het NOS Radio 1 Journaal overal bij. De aanslagen op de Twin Towers, de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh en de val van de Libische leider Kadhafi. Ook waren de verslaggevers bij de Elfstedentocht in 1997, het huwelijk van Willem-Alexander en Máxima en grote sportevenementen.

Bandrecorders

Er is in de loop der jaren wel het nodige veranderd. De verslaggevers van twintig jaar geleden sjouwden zich een breuk met hun bandrecorder. Vandaag hebben ze alleen nog maar een microfoon en smartphone nodig. En eventueel een laptop, om te monteren.

Oud-verslaggever en huidig ochtendpresentator Marcel Oosten heeft er naar eigen zeggen "een verrotte schouder" aan overgehouden, maar zijn Nagra was mooi wel de 'Rolls Royce onder de bandrecorders'. "Prachtig geluid, veel beter dan digitaal", zegt Oosten.

De reportages vliegen tegenwoordig vanaf de achterbank van de auto over het 4G-netwerk naar Hilversum. Twintig jaar geleden moesten verslaggevers nog naar speciale hokjes op tientallen plaatsen in het land. Daar maakten ze met een veldtelefoon verbinding met de redactie.

Hoewel het medium radio de laatste jaren wat aan populariteit heeft ingeboet, maakt chef eindredactie René van Brakel zich geen zorgen over de toekomst. "Het medium is allesbehalve dood." Er zullen volgens hem altijd mensen naar de radio blijven luisteren, omdat het het enige medium is waarbij je ook nog iets anders kunt doen. "En het is het enige medium dat de verbeelding prikkelt."

Daarnaast is er nog steeds behoefte aan uitleg bij het nieuws, weet Van Brakel. "De gemiddelde luisteraar luistert 's ochtends één uur naar het NOS Radio 1 Journaal en dat was vroeger niet veel anders."

Meegaan met tijd

Dat de luistercijfers in de afgelopen jaren wat zijn gedaald, wijt hij onder meer aan de extra mogelijkheden die mensen hebben om aan nieuws te komen. "Met de komst van de smartphone zijn mensen vaak al goed op de hoogte van het nieuws, maar de vraag is of ze sec het laatste nieuws willen of dat ze er ook nog duiding bij willen."

De NOS doet geregeld onderzoek naar de manier waarop de luisteraar nieuws tot zich neemt. "Je moet meegaan met de tijd, dus bekijken we steeds weer hoe we nieuws en verhalen moeten brengen", zegt Van Brakel. "Maar je moet niet iets gaan veranderen dat goed is: if it ain't broke, don't fix it."