Poolexpeditie dag 2: geen stenen meenemen of ijsberen aaien
Een grote Nederlandse wetenschappelijke expeditie vaart door het Noordpoolgebied. NOS-weerman Peter Kuipers Munneke en verslaggever Martijn Bink varen mee en houden een dagboek bij. Vandaag deel 2.
Een verblijf op de Noordpool is aan strikte regels gebonden. De belangrijkste: geen blijvende sporen achterlaten, niets meenemen en als er een ijsbeer wordt gesignaleerd gaan we niet aan land.
Voor de meeste wetenschappers die mee zijn met de Scientific Expedition Edgeøya Spitsbergen-expeditie (SEES) wordt er niets nieuws verteld tijdens de veiligheidsbriefing aan boord van het expeditieschip. Het zijn doorgewinterde poolonderzoekers die wel weten hoe het werkt. Maar voor veel toeristen die mee zijn, ligt dat toch wat anders. Het toerisme neemt toe op de Noordpool. Voor hen heeft de Associatie voor Noordpoolcruises (AECO) strenge regels opgesteld.
Hondsdolheid
"Dat is geen overbodige luxe", vertelt expeditieleider Jan Belgers.: "Er zijn toeristen die hun naam met verf op de rotsen hebben gekalkt. Ze draaiden op voor de schoonmaakkosten en die kunnen in dit afgelegen gebied flink oplopen."
Het meenemen van stenen, fossielen of delen van een skelet is ook uit den boze. Het is sowieso niet aan te raden om kadavers aan te raken, omdat er hondsdolheid voorkomt op Spitsbergen.
Ook mogen er geen planten of bloemen worden geplukt. En een dier heeft op de Noordpool altijd voorrang. Je houdt afstand. Dat is zowel in het belang van het dier als de bezoeker, want een nieuwsgierige ijsbeer kan behoorlijk gevaarlijk zijn.
Disneyficatie
De toeristen krijgen vervolgens te horen wat ze moeten doen als er toch een ijsbeer in de buurt komt: vooral heel goed naar de gids luisteren. Die is bewapend, maar zal alleen in het uiterste geval zijn geweer gebruiken. "We zijn hier niet om ijsberen te schieten", zegt Belgers. "Je kunt er zelfs voor vervolgd worden."
Elk ijsbeerincident wordt door de lokale autoriteiten onderzocht. Belgers waarschuwt voor wat hij noemt de 'disneyficatie' van de ijsbeer: "Het is geen film, ze zijn niet aaibaar. Ze zijn gewoon gevaarlijk." Een kans om al het geleerde in de praktijk te brengen, krijgen we vandaag niet, want een geplande landing op de kust gaat niet door. U raadt het al: vlak voordat de rubberbootjes te water worden gelaten wordt er een ijsbeer gesignaleerd.