Weinig Nederlanders werken over de grens

Slechts een kleine groep Nederlanders ziet het zitten om een baan te nemen in België of Duitsland. Dat blijkt uit een rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving en het Centraal Bureau voor Statistiek.

Bijna honderdduizend Nederlandse, Duitse en Belgische werknemers pendelden in 2012 over de onderlinge grenzen. Dat is weinig, vinden de onderzoekers. In de gebieden wonen 2 miljoen mensen die over de grens zouden kunnen werken.

En dan gaat het ook nog eens bij de helft van de pendelaars om mensen die niet een baan in een buurland kozen, maar over de grens zijn gaan wonen vanwege de aantrekkelijke woningmarkt daar, het gunstige belastingklimaat of om persoonlijke redenen. Zij werken dus in het land waar ze vandaan komen.

Duitsers actiever

De groep mensen die niet pendelt en daadwerkelijk verhuist naar het buurland is eveneens klein. Slechts 35 duizend Nederlanders, Belgen en Duitsers kozen daar in 2012 voor.

Voor de Duitsers is het pendelen het minst een probleem. Zij werken 2,5 keer vaker in de grensstreek van Nederland dan andersom. Volgens de onderzoekers is dat opmerkelijk, omdat het voor Nederlanders juist makkelijker zou zijn om in Duitsland aan de slag te gaan zonder te verhuizen. Belgen steken ongeveer even vaak over voor werk als Nederlanders.

Het gebrek aan pendellust noemen de onderzoekers zonde. Vooral in grensgebieden vlakbij steden zijn er banen waar forenzen van zouden kunnen profiteren.

Kans op werk

Dat wil niet zeggen dat het opheffen van barrières ook voor alle pendelaars meer banen oplevert. Niet alle banen zijn geschikt. Zo zijn er in Zeeuws-Vlaanderen en Zuid-Limburg wel veel banen in nabijgelegen steden als Antwerpen, Gent, Aken en Luik, maar die passen vaak niet bij mensen uit de Nederlandse regio's.

Dat is anders in Zeeland, Noord-Brabant en Oost- en West-Vlaanderen in België. Daar is de sector vervoer en opslag aan beide zijden van de grens sterk vertegenwoordigd. Pendelaars uit die regio's hebben dus een grotere kans om daar een baan te vinden.

De onderzoekers roepen overheden op om de belemmeringen voor het forenzen over de grens weg te nemen. Ze pleiten voor een betere informatievoorziening, omscholing en erkenning van Nederlandse diploma's over de grens.

Nadelige bijwerking

Een negatieve bijwerking van meer werken over de grens is mogelijk dat de beroepsbevolking in de Nederlandse grensregio's verder krimpt. Het kan namelijk zijn dat Nederlanders die over de grens werken hun hypotheekrente niet meer mogen aftrekken, en de lonen bij in de buurlanden zijn meestal lager. Omdat het dan duur is om in Nederland te blijven wonen, verhuizen ze vaker over de grens.