'Maak fonds voor dure geneesmiddelen'
Er moet extra geld komen voor ziekenhuizen die dit jaar extra kosten maken aan dure medicijnen en daardoor financiële tekorten hebben. Ook moet er vanaf 2016 een apart fonds komen waaruit dure geneesmiddelen achteraf vergoed kunnen worden, los van de bestaande ziekenhuisbudgetten.
Dat schrijft KWF Kankerbestrijding in een rapport dat vandaag wordt aangeboden aan minister Schippers van Volksgezondheid.
Werkgroep
In drie jaar tijd zijn de geneesmiddelenkosten voor kanker met 80 procent gestegen, naar 675 miljoen euro in 2014. Nadat KWF vorig jaar waarschuwde dat zonder ingrijpen de financiering van dure geneesmiddelen onmogelijk wordt, vroeg de minister KWF een werkgroep samen te stellen om de acute problemen in kaart te brengen en mogelijke oplossingen aan te dragen. Op basis van dit rapport gaat ze kijken waar ze haar beleid moet aanpassen.
Immunotherapie
“Het zijn hoopvolle tijden voor patiënten met kanker”, schrijft werkgroepvoorzitter en internist-oncoloog Koos van der Hoeven. “Voor hen die niet meer zinvol geopereerd kunnen worden, komen er steeds meer medicijnen die de ziekte onder controle kunnen houden.” Hij doelt daarmee onder meer op de opkomst van immunotherapie. In 2013 spraken de wetenschappelijke bladen daar grote verwachtingen over uit. Die verwachtingen worden stapsgewijs ingelost.
Maar de kosten die zulke therapieën met zich meebrengen zullen de komende jaren zorgen voor kostenstijging van 10 procent per jaar, blijkt uit onderzoek van de ziekenhuizen en zorgverzekeraars. Volgens de huidige regels moeten de medicijnen uit het ziekenhuisbudget betaald worden, maar de stijging is veel meer dan de 1 procent groei die ziekenhuizen met de minister hebben afgesproken.
Driekwart van de algemene ziekenhuizen en driekwart van de universitaire medisch centra komen dit jaar tekort doordat zij geen goede afspraken hebben kunnen maken met de verzekeraars.
"Deze variatie zal voor een deel te wijten zijn aan verschillende patiëntenpopulaties van ziekenhuizen, maar er zijn ook eerstekeusgeneesmiddelen uit richtlijnen die in een aantal ziekenhuizen helemaal niet gegeven worden."
In 2016 zal er 300 miljoen euro extra nodig zijn voor dure kankermedicijnen. Eerder schreven ook ziekenhuizen en zorgverzekeraars aan minister Schippers dat zo’n fonds er moet komen, omdat de kosten van geneesmiddelen onevenredig hard stijgen ten opzichte van de overige ziekenhuiszorg.
Bovendien constateert de werkgroep dat er, zelfs na correctie, grote regionale verschillen zijn in het voorschrijfbeleid van ziekenhuizen. Weliswaar hebben niet alle ziekenhuizen evenveel ervaring met verschillende ziektebeelden, maar de variatie geldt ook eerstekeusgeneesmiddelen. Die zouden in principe in alle ziekenhuizen beschikbaar moeten zijn.
De werkgroep waarschuwt dat ziekenhuizen zonder ingrijpen naar eigen inzicht zullen gaan bezuinigen op zorg. In maart en mei meldde de NOS dat kankerpatiënten om financiële redenen niet altijd of niet meteen de beste behandeling krijgen. De werkgroep sluit die ontwikkeling in het rapport niet uit.
"Het is niet onwaarschijnlijk dat financiële redenen hieraan ten grondslag liggen."
Die zogenoemde praktijkvariatie leidt tot grote ongerustheid bij patiënten, zeker als daar financiële motieven aan ten grondslag liggen. Dat patiënten nu niet zeker weten of het behandeladvies dat ze krijgen gebaseerd is op de beste onderzoeksresultaten of ontstaan vanuit het beschikbare budget, noemt de werkgroep onacceptabel.
Uithaal naar farmaceut
Tot slot haalt de werkgroep hard uit naar de farmaceutische industrie en roept de farmaceuten op hun verantwoordelijkheid te nemen. “De industrie vraagt exorbitante prijzen voor de geneesmiddelen, die niet in verhouding staan tot de ontwikkelingskosten.”
Centrale inkoop
Maandag publiceerde de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een rapport waarin werd aanbevolen dat de overheid dure medicijnen centraal inkoopt. De Tweede Kamer praat vanmiddag over beide rapporten.