Winkel op Wallen steunt slachtoffers van mensenhandel

• Roel Pauw

  Verslaggever

Door verslaggever Roel Pauw

Midden op de Amsterdamse Wallen, op de stoep van een grachtenpand aan de Oudezijds Achterburgwal staat een carrousel met ansichtkaarten. In de deuropening hangen T-shirts met de tekst ‘Amsterdam’.

De zoveelste souvenirwinkel, denk je. Maar als je beter kijkt, zie je een ‘store with a story’, zoals Toos Heemskerk het graag noemt. Een winkel met een verhaal. Vanmiddag wordt hij geopend door burgemeester Van der Laan.

Toos Heemskerk is directeur van Not for Sale, een organisatie die zich inzet voor slachtoffers van mensenhandel. De winkel met de naam Dignita (waardigheid) is gevestigd in een voormalig bordeel. Het verschil kan niet groter zijn.“

Wij willen met deze winkel op deze plek een heel ander geluid laten horen. Er zitten hier heel veel ondernemers die zich verrijken aan de seksindustrie. Onze winst vloeit terug naar de vrouwen. Wij geven de vrouwen hun waardigheid terug."

Als voorbeeld noemt Heemskerk cursussen waarmee vrouwen een cv kunnen opbouwen, zodat ze betere kansen op de arbeidsmarkt hebben. "Of ze nou in Nederland blijven of weer terug gaan naar het land waar ze vandaan komen.”

Not for Sale werkt wereldwijd en heeft de afgelopen jaren een fijnmazig netwerk opgebouwd: “We verkopen spullen die zijn gemaakt door mensen die zelf ook ooit slachtoffer zijn geweest van mensenhandel. Je ziet hier bijvoorbeeld miniatuurfietsjes die we in Indonesië laten maken. Sjaals uit Pattaya in Thailand. En we hebben veel producten uit Oost-Europa, want 70 procent van de vrouwen die hier in de raamprostitutie werkzaam zijn, komen daarvandaan.”

Soep

In de schappen staat bijvoorbeeld soep waarin Hongaarse paprika’s zijn verwerkt. Die soep (‘This Soup is Not for Sale’) is gemaakt door De Kleinste Soepfabriek en is behalve in dit winkeltje ook te koop bij de Hema.

"De Hema steunt ons concept: ze hebben ons ook geholpen bij de styling van de winkel, ze hebben de T-shirts geschonken en de winst op de soep is voor ons.”

In een ander pand, één gracht verderop, kun je zien wat Not for Sale met zijn geld doet. Een paar vrouwen hebben net soep gekookt en de Afrikaanse Joanna krijgt van de chef-kok een certificaat overhandigd waarop te lezen staat dat ze is ‘afgestudeerd’ in soep maken: hygiënisch werken, groenten snijden, ingrediënten afwegen, dat soort dingen.

Courgette of tomaat

Joanna straalt van trots. Misschien is het wel het eerste diploma dat ze ooit in haar leven heeft gehad. Misschien gaat ze straks aan de slag in het restaurant dat Not for Sale volgende maand gaat openen. De soep (courgette of tomaat) wordt overigens weer verkocht aan prostituees in de buurt.

Heemskerk: “Dan krijgen ze in elk geval een gezonde maaltijd, maar het is ook een manier om met de vrouwen in contact te komen. En mocht er eentje bij zijn die slachtoffer is van mensenhandel, dan weten ze ons te vinden.”