'Procedure voor brieven van klokkenluiders heel onzorgvuldig'

"Het is onbegrijpelijk dat anonieme klokkenluidersbrieven worden vernietigd", zegt Paul Schaap van de Expertgroep Klokkenluiders, die de Tweede Kamer adviseert. "Ik vind dat dit heel goed moet worden onderzocht. Deze procedure is heel onzorgvuldig."

Uit onderzoek van Nieuwsuur blijkt dat brieven die anoniem naar de Tweede Kamer zijn verstuurd de shredder ingaan. Dat was tot deze week volgens de regels van de Kamer.

Bewust anoniem

Klokkenluiders melden zich bewust anoniem, zegt Schaap in het NOS Radio 1 Journaal. "Tot nu toe ga je eraan in dit land als je de klok luidt. Je verliest je baan, daardoor kun je je hypotheek niet meer betalen en dus moet je het huis verkopen. Dat leidt weer tot spanningen in het gezin. Het loopt altijd slecht af."

De Expertgroep was niet op de hoogte van de procedure. Dat komt volgens Schaap omdat nooit een klokkenluider tijdens een intakegesprek heeft gezegd dat die al een brief had gestuurd naar de Kamer. Het is daardoor niet opgevallen dat er niet is gereageerd op anonieme brieven.

Wet

"Wat wij wel zien is dat klokkenluiders Kamerleden zelf benaderen. Dat is de reden geweest dat Ronald van Raak van de SP heeft gezegd dat de wet om klokkenluiders te beschermen er toch echt moet komen", zegt Schaap.

Met die wet krijgt een klokkenluider naast advies ook bescherming. "Er wordt onderzoek gedaan naar de klacht en gedurende dat proces kan de klokkenluider niet worden ontslagen."

Scheldbrieven

Volgens Schaap moeten alle brieven worden gelezen, ook al zitten er anonieme scheldbrieven tussen. "Als je zorgvuldig bent, denk ik dat je toch alle enveloppen moet openmaken om te kijken waar het om gaat. Waarschijnlijk zijn hierdoor heel grote maatschappelijke misstanden nog niet boven komen drijven."

Maar krijgen Kamerleden überhaupt de brieven wel te lezen, gezien de grote hoeveelheid post die de Tweede Kamer krijgt? "Wij hebben van fracties gehoord dat ze soms worden gebombardeerd met brieven", zegt Schaap. "Toch zijn de zaken die de afgelopen jaren naar boven zijn gekomen, zoals de bouwfraude en de veiligheidscultuur op de kernreactor in Petten, heel belangrijk. Zaken waar iets aan moet worden gedaan."