NOS Nieuws

Drs. P was groot kenner van versvormen

  • ANP
    Drs. P op zijn 85e verjaardag

Drs. P, die in Amsterdam op 95-jarige leeftijd is overleden, had een volstrekt eigen geluid. Hij trad tientallen jaren op met zijn zelfgeschreven Nederlandse liedjes.

Een wat krakerige stem in keurig Nederlands, met liedjes vol absurde wendingen en vaak dodelijke afloop. Drs. P bracht plechtstatig en vol humor de meest dramatische scènes tot leven. Zijn grootste successen waren Veerpont en Dodenrit, liedjes waar veel Nederlanders wel een deel van kunnen meezingen.

Vanwege de wat raadselachtige artiestennaam Drs. P werd naar hem ook wel verwezen als 'de doctorandus'. Zijn echte naam was Heinz Polzer.

Niet alleen als uitvoerend artiest had hij een vaste schare fans. Hij inspireerde jongere collega's met zijn kennis van versvormen. Hij schreef daar boeken over en introduceerde in Nederland bijvoorbeeld het ollekebolleke.

Jokers

Heinz Polzer wordt in Zwitserland geboren op 24 augustus 1919 en komt na de scheiding van zijn ouders op zijn derde jaar met zijn moeder naar Nederland. Tijdens de oorlog studeert hij economie in Rotterdam. Hij begint dan al met het schrijven van liedteksten en hij studeert enkele jaren piano.

Midden in de Tweede Wereldoorlog komt hij in de problemen door een kinderverhaaltje over de ondeugende Belhamels Dolf & Ben (Hitler en Mussolini) die een pak rammel krijgen van Oom Sam. Hij moet vier maanden de gevangenis in en krijgt er nog eens twee maanden bij omdat hij een kaartspel tekent met Hitler en Mussolini als jokers.

Helaas, deze YouTube video is niet meer beschikbaar

Willem Duys

Na zijn vrijlating vertrekt hij naar Zwitserland, waar hij zijn dienstplicht vervult. Begin 1945 verblijft hij enige maanden als vrijwilliger van het Rode Kruis in Parijs. Hij treedt op als pianist voor de Amerikaanse militairen en werkt als vertaler voor het Amerikaanse leger.

Drs.P (1976)

Na de bevrijding keert hij terug naar Nederland om zijn studie af te maken. In 1954 vestigt hij zich als vertaler en copywriter voor een reclamebureau in Indonesië. Eén van zijn collega's daar is Willem Duys.

Op aanraden van Duys laat hij het reclamewerk voor wat het is en legt hij zich volledig toe op het schrijven van liedjes.

In 1964 is hij voor het eerst op televisie te zien in een programma van Willem Duys, die ook zijn artiestennaam Drs. P verzint. Hij zingt Het Trapportaal, over een echtpaar dat niet weet wat te doen met een commensaal (huurder) die telkens vermoorde meisjes op de loper in de gang achterlaat. Sindsdien treedt hij op met zijn eigen liedjes en begeleidt zichzelf daarbij op de piano.

‘t Is geen gezicht, zo’n juffrouw in het trapportaal

Het Trapportaal, Drs. P

Trojka hier...

Als Adèle Bloemendaal in 1969 zijn nummer De meisjes van de suikerwerkfabriek opneemt, is zijn naam definitief gevestigd. In 1973 scoort Drs. P met Veerpont (ook bekend als Heen en weer) voor het eerst een Top 40-hit. Een jaar later staat hij opnieuw in de hitparade met Dodenrit (trojka hier, trojka daar). In dat nummer offert een man met vrolijke zang zijn vrouw en kinderen één voor één op in een poging om met zijn trojka een roedel hongerige wolven voor te blijven. Ook hijzelf overleeft het uiteindelijk niet.

Zijn humoristische teksten en vernuftige rijmschema's maken hem tot een voorbeeld voor jongere auteurs als Kees Torn en Ivo de Wijs.

Drs. P publiceert daarnaast over versvormen, zoals Het rijmschap, samen met Ivo de Wijs en het Handboek voor plezierdichters. Daarnaast schrijft hij tientallen tekstbundels en verhalen. Het ollekebolleke is een versvorm die Drs. P vanuit het Engels in Nederland introduceerde. Er worden strenge eisen gesteld aan onder meer lettergrepen en klemtonen.

Dactylus! Dactylus! Ollekebolleke Tweemaal vier regels Die rijmen aan ’t slot Kreet, thema, één woord met Zeslettergrepigheid Moeilijk te maken Maar wat een genot!

Ollekebolleke van Drs. P over ollekebollekes
Helaas, deze YouTube video is niet meer beschikbaar

Compilé Complé

Zijn liedjes worden ook door anderen uitgevoerd, zoals Gerard Cox en Leen Jongewaard. In jaren 80 heeft hij een bescheiden succesje met zijn loflied op groente Knolraap en lof, schorseneren en prei.

Tot 1998 blijft Polzer optreden als Drs. P. Na de beëindiging van zijn loopbaan leidt hij met zijn vrouw een teruggetrokken bestaan in Amsterdam.

Hij treedt nog maar een enkele keer in de publiciteit, onder meer op zijn negentigste verjaardag in 2009. Hij krijgt dan in het Vondelpark in Amsterdam een eerbetoon van de Vlaamse musicus en zanger Jan De Smet, die ook een van zijn grootste fans is.

In 2012 wordt het complete werk van Drs. P uitgebracht onder de naam Drs. P Compilé Complé. Polzer is aanwezig bij de cd-presentatie in de Kleine Komedie in Amsterdam. De nummers die hij gedurende zijn carrière schreef, worden die avond door diverse artiesten uitgevoerd.

Aan het eind van de avond krijgt hij de Frans Banning Cocq-prijs uitgereikt voor bijzondere verdiensten voor de stad Amsterdam.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl