Afgedankte jachten vormen 'milieuramp'

Door verslaggever Maino Remmers

Er dreigt een omvangrijk milieuprobleem in en rond de jachthavens in ons land. Daar liggen zo'n 15.000 verpauperde jachten waar de eigenaren niet meer naar omkijken. Sommige zijn half gezonken, onverkoopbaar en deels weggerot. Ze lekken diesel- en smeerolie, bevatten asbest en laten een 'plastic soep' achter in de natuur.

"Als er niet snel passende wetgeving komt, zitten we over vijf jaar op 35.000 wrakken die het oppervlaktewater flink vervuilen", zegt Boj van Baars van de Stichting Jacht Recycling. "Jachthavens liggen vol met boten waarvan de eigenaar onbekend is of die er nooit naar omkijken. Er dreigt een ware milieuramp".

Gedumpt

"Neem nu de 'Josje' hier", zegt Menno Klein van jachthaven Zaadnoordijk in Uitgeest. "Gezonken in de haven, eigenaar onbekend, mobiele nummer wordt niet opgenomen. Er is geen liggeld betaald, maar wij moeten wel de hijskraan betalen om haar eruit te halen."

Niet alleen de voorbije economische crisis maar ook de vergrijzing leidt tot meer wrakken in de watersport. Opa kan het water niet meer op en de kinderen hebben geen interesse in een motorbootje. Of de eigenaren kunnen het liggeld niet meer betalen of dumpen hun boot ergens langs de waterkant om de sloopkosten te ontlopen.

Wetgeving

Stichting Jacht Recycling wil dat er snel wetgeving komt. "Bij auto's heb je kentekenregistratie en daar hangt een eigenaar aan vast. Bij koelkasten en andere elektrische apparaten kennen we de verwijderingsbijdrage, maar bootjes zijn vogelvrij".

De stichting schakelde daarom de Universiteit van Wageningen in om uit te vissen op welke manier de eigenaren van de wrakken niet meer vrijuit kunnen gaan. "Het zijn vooral die bootjes uit de jaren 70 en 80 die eigenlijk aan het einde van hun latijn zijn, maar die door de eigenaren niet naar de sloop worden gebracht."

De havenmeester wil ze wel opruimen, desnoods zelf naar de sloop brengen, maar dat mag niet zomaar. "Je moet een afstandsverklaring hebben, je moet de eigenaar achterhalen en dan heb je nog de kosten van het transport naar het recyclebedrijf en de milieuheffing", zegt Boj van Baars die anderhalf jaar geleden Stichting Jacht Recycling oprichtte om te bemiddelen tussen eigenaar en sloopbedrijf.

De jachthavens, die het economisch toch al niet gemakkelijk hebben, draaien vaak op voor de kosten. Rijkswaterstaat verwijst naar het Waterschap," zegt Klein, "maar dat zegt dat het ook niet verantwoordelijk is. De brandweer wil het er niet uithalen, tenzij er sprake is van een noodsituatie. Maar als je niks doet, krijg je een enorme boete, omdat de haven vervuild is".

Havenmeester Klein wijst de ene na de andere boot aan waarvan de eigenaar nooit komt opdagen. "Uiteindelijk haal ik ze er uit. Soms zien ze er op het oog nog best aardig uit, maar zijn ze eigenlijk 'dood'. De sloopkosten en milieuheffing is hoger dan de waarde die het ding nog vertegenwoordigt." "Een goede registratie is de enige manier om dit aan te pakken", zegt Van Baars.