Bacteriën spelen rol bij ontstaan van galblaaskanker
Onderzoekers van het Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis hebben aangetoond dat bacteriën soms bijdragen aan het ontstaan van kanker. Dat werd al vermoed, maar is nooit eerder bewezen.
De bevindingen van de AVL-wetenschappers zijn gepubliceerd in het tijdschrift Cell Host & Microbe.
De onderzoekers tonen aan dat de tyfusbacterie Salmonella typhi een rol speelt bij het ontstaan van galblaaskanker. Die vorm van kanker komt in Nederland weinig voor. In 2013 kwamen er 140 nieuwe patiënten bij, voor tweederde vrouwen.
De overleving vijf jaar na de eerste diagnose is ruim 20 procent. In landen als India en Pakistan komt galblaaskanker veel vaker voor. Daar worden jaarlijks zo'n 300.000 mensen door de ziekte getroffen.
Buiktyfus
Dat weinig mensen in Nederland galblaaskanker krijgen, heeft alles te maken met het weinig voorkomen van buiktyfus, de ziekte die door Salmonella typhi wordt veroorzaakt. Jaarlijks lopen niet meer dan een paar honderd Nederlanders buiktyfus op, meestal op reis.
In Zuidoost Azië komt buiktyfus vaak voor. Een beperkt aantal buiktyfuspatiënten ontwikkelt een chronische infectie. De tyfusbacterie nestelt zich in hun galblaas en daardoor lopen ze een sterk vergroot risico op galblaaskanker.
Door DNA te vergelijken van weefsel van galblaastumoren uit India en Nederland, ontdekten de onderzoekers in bijna alle tumoren uit India DNA van de tyfusbacterie. In het Nederlandse tumorweefsel werd dat niet gevonden.
Andere kankers
Ze ontdekten ook het mechanisme dat daarbij een rol speelt. De tyfusbacterie brengt bepaalde eiwitten in de galblaascellen waarmee ze de controle over die cellen overnemen. Als de cellen dan ook nog bepaalde genetische afwijkingen hebben, kunnen kwaadaardige tumorcellen ontstaan.
De onderzoekers vermoeden dat er meer bacteriën zijn die op vergelijkbare wijze een rol kunnen spelen bij het ontstaan van kanker. Daarbij denken ze aan de tuberculosebacterie en longkanker, en de chlamydia-bacterie en baarmoederhalskanker.
Verder kijkt de onderzoeksgroep naar een verband tussen infecties door een ander type salmonella en het ontstaan van darmkanker.