'Galeries moeten zichzelf opnieuw uitvinden'

Door redacteur Rachel de Meijer

Vandaag opent in de voormalige Citroën-garage in Amsterdam een nieuwe kunstbeurs, Amsterdam Art Fair. Hij vindt tegelijk plaats met de KunstRAI.

Het gebouw telt drie verdiepingen. Beneden was vroeger de garage en op de eerste verdieping de showroom. Waar eerder de Citroënmodellen stonden te blinken, verrijzen nu, op de witte tegelvloer, de stands van de galeries van de Amsterdam Art Fair.

Op de nieuwe kunstbeurs presenteren 42 galeries zich. De meeste staan al jaren niet meer op de KunstRAI. "Te braaf, geen klik meer", zegt Diana Stigter van galerie Stigter van Doesburg. Sinds Erik Hermida directeur is van de KunstRAI, zijn veel galeries afgehaakt. Ze weken uit naar Art Rotterdam.

Lifestyle-beurs

"Een kwalitatief hoogstaande kunstbeurs was er niet meer in Amsterdam", zegt oud-museumdirecteur en initiatiefnemer Wim van Krimpen. "Ooit begon ik de KunstRAI, maar die is verworden tot een lifestyle-beurs. Nu Amsterdam cultureel weer echt meedoet, is deze beurs echt nodig."

"We hebben galeries uitgenodigd die ook internationaal opereren", zegt Francis Boeske, galeriehouder en mede-oprichter van de nieuwe beurs.

De drempel was al hoog, maar de laatste jaren is het wel heel stil in de Nederlandse kunstgaleries. Kunstliefhebbers en verzamelaars bezoeken tegenwoordig vooral de beurzen of oriënteren zich op internet. "Een andere belangrijke reden om deze beurs op te richten", zegt Wim van Krimpen.

Sociale media

"De galeries moeten zichzelf opnieuw uitvinden", zegt Francis Boeske. Zelf heeft ze haar galerie begin dit jaar een make-over gegeven: een nieuwe naam, een nieuwe website en intensieve inzet van sociale media. "En dat werpt zijn vruchten af", zegt ze.

De laatste jaren hebben galeries te kampen met teruglopende bezoekersaantallen en veel galeries sloten hun deuren. In 2014 telde Nederland 475 galeries, 80 minder dan in 2010, Ook organiseren ze minder exposities. De omzet liep mede als gevolg van de bankencrisis enorm terug; van 120 miljoen in 2009 naar 87 miljoen euro. De daling zette door in 2014, maar minder scherp dan daarvoor.

"Beurzen zijn van levensbelang voor galeries", zegt ook Mark Slegers van de KunstRAI. "Ze schieten als paddenstoelen uit de grond, elke week komt er wel een bij." Hij vindt de nieuwe beurs in Amsterdam dan ook vooral een aanwinst. "Hoe meer kunst hoe beter, het is juist goed om meerdere beurzen tegelijkertijd te hebben. In Rotterdam zijn er drie, in Miami zelfs 23 tegelijkertijd. Het zorgt voor een grote toeloop van publiek."

Slegers herkent zich niet in de kwalificatie lifetsyle, die Van Krimpen aan de KunstRAI geeft. "Wij zijn een andere beurs, maar bij lifestyle denk ik aan verkoop van tassen en horloges. Wij presenteren kunst. Wel proberen we dat voor een breed publiek te doen, dus de lokale galerie naast de internationaal opererende gevestigde naam. Maar zo heeft iedere beurs zijn eigen doelgroep. De Amsterdam Art Fair richt zich meer op een bepaalde stroming binnen de hedendaagse kunst."

Gastland

Nu nog staan er vooral Nederlandse galeries op de Amsterdam Art Fair. "Dat moet volgend jaar anders", zegt Van Krimpen. "Dan nodigen we een gastland uit."

Want dat er een tweede editie komt, daar is hij van overtuigd. Hij is al bezig met een nieuwe locatie. Want de oude Citroën-garage is een tijdelijke plek, die hij kon huren zolang de renovatie van het rijksmonument nog niet begonnen is.

De Amsterdam Art Fair en de KunstRAI openen vanmiddag en zijn tot en met zondag 31 mei te bezoeken.