Water in beeld als vijand, maar ook in schoonheid en met humor

• Jeroen Wielaert

  Verslaggever

Op de donkere stenen van de Grote Kerk in Naarden is goed te zien hoe de vissersvrouwen in Bangladesh door de zee worden bedreigd. Het is indringend gefotografeerd door Kadir van Lohuizen, die over de wereld reisde om mensen en hun gevecht tegen het water vast te leggen.

Zijn panelen maken deel uit van het Fotofestival Naarden, met dit jaar water als thema. De tentoonstelling is vanavond geopend door minister Schultz en gaat morgen open voor publiek.

In waterland Nederland moest het element wel een keer onderwerp worden voor de tweejaarlijkse tentoonstelling in het vestingstadje. Dat levert geen expositie op vol odes aan Hollandse dijken en sluizen. Het gaat juist over de ruigheid van ontembare rivieren en oceanen en hoe oude culturen daarin ten onder dreigen te gaan.

De in Nederland woonachtige Brit Jimmy Nelson reisde daarvoor onder andere naar de Himalaya en de Stille Oceaan. Daar liet hij monniken, ruiters en vissers poseren, allemaal in hun traditionele klederdracht. Het is gestileerde antropologie die beelden oplevert met een grote zeggingskracht: de mensen doen hun uiterste best overeind te blijven in het onafwendbare natuurgeweld van het wassende water.

Conservator Feiko Koster kijkt er vol bewondering naar. Hij zegt: "De eilandengroep Vanuatu dreigt onder water te verdwijnen. Waar moeten die mensen naar toe? Het zijn vissers. Ze moeten van de zee leven, maar die bedreigt hen ook. Jimmy Nelson weet dat op een mooie manier neer te zetten. Dramatisch, maar ook op een manier dat je er graag naar kijkt."

Zo wordt het op verscheidene Naardense locaties kijken naar foto’s met de schoonheid van National Geographic, maar ook met een heftig documentair signaal. Conservator Eduard Plantinga: "We willen beide de kanten laten zien. Niet alleen dat je er heel somber van wordt. Je mag ook getroffen worden door de schoonheid ervan, of de humor. Dat zit er ook in."

Kadir van Lohuizen fotografeerde een half door de oceaan verzwolgen kerkhofje op een van de Fiji eilanden en een gezin in Florida dat zich omgeven weet door een overstroming. Het zijn treffende, kleurrijke beelden van arme en rijke beschavingen in watersnood door onafwendbare zeespiegelstijging.

Koster: "Van de beelden van Kadir van Lohuizen spat het drama af. Ze maken zichtbaar wat er nu aan de hand is en dat het feitelijk actueler is dan we allemaal denken en dat er wat moet gebeuren. Dit werk van hem is alleen maar te zien geweest op de klimaatconferentie van Lima. Daarom zijn we trots dat we het hier als eerste kunnen laten zien aan het publiek."

Het Fotofestival Naarden duurt tot en met zondag 21 juni.