'We mogen de verschrikkingen van Dachau nooit vergeten'
Duitsland zal nooit de gruwelen van de concentratiekampen vergeten, zei bondskanselier Merkel bij een ceremonie ter nagedachtenis aan de bevrijding van kamp Dachau, 70 jaar geleden. In het kamp bij München zaten voor en tijdens de oorlog ruim 200.000 mensen gevangen.
Merkel hield een toespraak voor 120 overlevenden uit twintig landen en zes Amerikaanse soldaten die het kamp bevrijdden. Volgens haar staan Dachau en andere concentratiekampen voor de eeuwige herinnering van de wreedheid van het nazi-regime. "De verschrikkingen waren overal. Dat mogen we nooit vergeten. Dat is in het belang van de slachtoffers, onszelf en de volgende generaties." Het was de eerste keer dat een bondskanselier bij de herdenking in Dachau aanwezig was.
De nazi's bouwden Dachau in het voorjaar van 1933, een paar weken nadat Adolf Hitler aan de macht was gekomen, om politieke tegenstanders op te sluiten. Het werd een blauwdruk voor andere kampen, waar in de oorlog miljoenen mensen - overwegend Joden - werden vermoord.
Nederlanders
Onder de 200.000 gevangenen in kamp Dachau zaten ongeveer 2000 Nederlanders. Ruim 43.000 mensen werden er vermoord. Op 29 april 1945 werd het kamp door de Amerikanen bevrijd.
"Het was verschrikkelijk wat we daar zagen", zei een van de bevrijders, de Amerikaanse oud-soldaat Alan Lukes, in een toespraak. "Maar we zullen nooit de opwinding vergeten toen u ons omhelsde en een handgemaakte Amerikaanse vlag aan ons gaf. Die had u verborgen gehouden voor deze gelegenheid. De nazi's hadden uw geest niet verpletterd."
Ook de voorzitter van de Centrale Raad van joden in Duitsland, Josef Schuster, sprak op de bijeenkomst. Volgens hem kan Duitsland het zich in het licht van de geschiedenis niet veroorloven om vluchtelingen en vervolgden af te wijzen. Schuster benadrukte dat tolerantie en respect telkens opnieuw moeten worden bevochten.
Hij haalde ook uit naar de Pegida-beweging in Dresden. "Als ik zie hoe tienduizend mensen een islamhater en rechtspopulist als Geert Wilders toejuichen, word ik onpasselijk", zei Schuster.
Tegenslagen
Volgens Merkel houden de kampen de herinneringen aan de oorlog levend, "ondanks de tegenslagen die er zijn". De bondskanselier doelde daarmee onder meer op de diefstal van een deur in het hek van Dachau vorig jaar. Onlangs maakte een Duitse smid een replica van het hek, waar de beruchte woorden 'Arbeit macht frei' in gesmeed zijn.