'Meer spionage dan in Koude Oorlog'

Er wordt op dit moment meer gespioneerd door onder meer Rusland en China dan in de Koude Oorlog, zegt Rob de Wijk, deskundige op het gebied van internationale betrekkingen. "Het neemt hand over hand toe. Vorig jaar zei de AIVD al dat denktanks bespioneerd werden, nu gaat het om bedrijven en overheidsinstellingen."

De AIVD waarschuwt in het jaarverslag dat vanmiddag gepresenteerd werd onomwonden voor de Russische dreiging. Voor het eerst sinds jaren wijdt de geheime dienst meerdere pagina's aan een analyse van de situatie in Rusland.

Zorgwekkend

Volgens De Wijk is het terecht dat de AIVD zich bezighoudt met Rusland. "Kijk maar naar wat er nu in Oekraïne gebeurt en wat de betrokkenheid van de Russen daarbij is, ook al is die niet helemaal te traceren naar het Kremlin. En dan de oefeningen bij de grens met verschillende Baltische Staten. Het is redelijk zorgwekkend."

De Wijk noemt het gevaarlijk dat de Russen op allerlei manieren proberen te infiltreren in Nederland en Europa. "Europa is al geen eenheid. Neem de discussie over het Russische gasbedrijf Gazprom en de pijpleiding naar Europa. Die moest aanvankelijk ergens midden in Europa eindigen, maar stopt nu in Turkije. De EU stak daar een stokje voor." Volgens hem wordt er op die manier al een soort oorlog tussen Rusland en Europa gevoerd.

Tegenstand

Ook noemt hij de steun van Rusland aan pro-Russische partijen in Europa, zoals het Franse Front National. "Rusland is redelijk effectief in het verminderen van de tegenstand van Europa", zegt De Wijk.

In Rusland zelf wordt het Westen volgens hem door Poetin afgeschilderd als de vijand. "De steun voor de Russische president is buitengewoon hoog. Ik kom zelf net uit Moskou en heb gezien hoe daar vijandbeelden worden gecreëerd die we sinds de Koude Oorlog niet meer hebben gezien. Er wordt gesproken over kernwapendreiging en over de dreiging van de NAVO. Alsof die paraat zouden staan om Rusland binnen te vallen. Dat punt noemt de AIVD ook in het jaarverslag."