Hoe regelen andere Europese landen opvang van uitgeprocedeerden?

In Nederland is de opvang van illegale vluchtelingen een splijtzwam geworden voor het Nederlandse kabinet. De PvdA pleit voor een sobere opvang maar volgens de VVD trekt dat te veel nieuwe vluchtelingen aan.

Het Europees Comité voor Sociale Rechten stelde in november 2014 dat ook uitgeprocedeerde asielzoekers recht hebben op bed, bad en brood. Nederlandse gemeenten hebben vervolgens sobere opvangplekken ingericht.

Op welke manier landen binnen de EU moeten omgaan met uitgeprocedeerde asielzoekers is niet uniform geregeld.

België

België heeft het Nederlandse beleid gekopieerd, en loopt volgens correspondent Joris van Poppel tegen dezelfde problemen aan. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten België verlaten en zijn zelf verantwoordelijk voor hun terugkeer.

Ze krijgen dertig dagen onderdak en begeleiding in een terugkeercentrum, vergelijkbaar met Nederlandse terugkeercentra, zoals bijvoorbeeld in Ter Apel. Maar veel uitgeprocedeerden gaan niet terug. Ze verdwijnen in de illegaliteit.

Naar schatting zijn er zo'n 100.000 mensen zonder papieren in België. Een landelijke bed-bad-broodregeling is er niet. De opvang voor illegalen verschilt per gemeente, soms kunnen ze terecht bij een daklozenopvang, vaak ook niet.

Duitsland

Als een uitgeprocedeerde asielzoeker in Duitsland niet vrijwillig terugreist, wordt deze de verantwoordelijkheid van de deelstaat. Hulp aan deze mensen is in principe verboden, maar wie dat toch doet, wordt zelden vervolgd.

Noodhulp aan illegalen is niet illegaal, ze kunnen bijvoorbeeld wel medische hulp krijgen. In sommige deelstaten moeten de kinderen naar school, maar dat is niet overal hetzelfde geregeld.

Het is voor de illegalen niet mogelijk om een huis te huren, wel kunnen ze in sommige kerken terecht. Volgens hulporganisatie Caritas zijn er een half miljoen mensen illegaal in Duitsland.

Verenigd Koninkrijk

In het Verenigd Koninkrijk is geen onderdak geregeld vanuit de overheid. Afgewezen asielzoekers kunnen wel terecht bij maatschappelijke organisaties die onder meer dagopvang regelen.

"Het is niet duidelijk hoeveel uitgeprocedeerde asielzoekers er in het Verenigd Koninkrijk zijn, maar er wordt gedacht aan zo'n 175.000 mensen", zegt correspondent Tim de Wit.

Asielzoekers die zijn afgewezen, maar het land niet uit kunnen, bijvoorbeeld vanwege hun gezondheid, kunnen in aanmerking komen voor een pasje. Daarmee kunnen ze iedere week voor zo'n 35 pond in een aantal winkels boodschappen doen.

Zweden

Zweden noemt zijn illegalen "papierlozen", omdat illegalen te crimineel klinkt. Volgens correspondent Rolien Creton gaat de politieke discussie in Zweden er vooral over of deze papierlozen recht hebben op medische zorg.

Deze zorg is niet in de wet geregeld, maar wordt wel verleend. Dit gebeurt door het Rode Kruis en andere NGO's en kerken. Eerst was er alleen acute zorg, maar dat is in een aantal delen van Zweden uitgebreid. Zo krijgen alle papierloze kinderen tandartshulp.

Illegalen kunnen ook opvang krijgen. Ook dit wordt geregeld via vrijwilligers en maatschappelijke organisaties. Het is in Zweden niet strafbaar om hulp te bieden.