Standbeeld Britse imperialist na 87 jaar weg uit Kaapstad
Op de campus van de universiteit van Kaapstad is het standbeeld van de omstreden Britse imperialist Cecil John Rhodes weggetakeld. Onder druk van wekenlang protest had het universiteitsbestuur besloten het standbeeld weg te halen. Vanmiddag was het zover en werd Rhodes na 87 jaar van zijn sokkel gehesen.
Rhodes, een steenrijke mijnondernemer en politicus, staat voor de studenten voor het verderfelijke Britse koloniale verleden. Rhodes streefde een Brits imperium na dat zich zou uitstrekken van Caïro tot Kaapstad. Rhodesië, het huidige Zimbabwe en Zambia, werd naar hem vernoemd. Datzelfde geldt voor de Rhodes University in Grahamstown, Zuid-Afrika.
Blanke onderdrukking
De studenten vinden het standbeeld een symbool van blanke onderdrukking. "Er is een heel sterk gevoel in de samenleving dat 21 jaar na het afschaffen van de apartheid er niet veel is veranderd", zegt hoogleraar Zuid-Afrika Studies Jan-Bart Gewald.
"De armen zijn nog net zo arm als begin jaren 90. Er is wel een zwarte middenklasse die ontzettend gegroeid is na 1994, die nu zelfs groter is dan de witte middenklasse, maar veel mensen hebben het gevoel dat de goede tijden niet zijn gekomen. Mensen zijn gewoon heel pissig en die woede willen ze ergens op richten", zegt Gewald.
Het protest komt ook voort uit onvrede over het bestuur van de universiteit in Kaapstad, zegt correspondent Bram Vermeulen. Dat zou nog altijd worden gedomineerd door blanken en te eurocentrisch zijn. Op de campus is nu een groot feest losgebarsten.
Meer beelden weg
Mogelijk verdwijnen op korte termijn nog meer standbeelden. De studenten willen ook dat het standbeeld van Louis Botha, in 1910 de eerste premier van de Unie van Zuid-Afrika, verdwijnt. Dat beeld werd onlangs besmeurd met verf. En in Pretoria gooiden boze jongeren verf over het standbeeld van Boerenleider en president Paul Kruger.
"Het zou me ook niets verbazen als Van Riebeeck verdwijnt", zegt hoogleraar Gewald. De Nederlander Jan van Riebeeck is de stichter van het latere Kaapstad.
Vermeulen zegt dat er weinig studenten zijn die de beelden willen laten staan. "Er zijn wel een aantal blanke Afrikaanse artiesten die zich ervoor inzetten. Zij zeggen dat die standbeelden een culturele erfenis zijn. Maar de studenten hier hebben daar geen boodschap aan, ze zijn vaak geboren na de afschaffing van de apartheid en hebben niet zo veel te maken met het verzoeningsbeleid van Mandela."