'Verwardheid is er in veel vormen'

Incidenten zoals met de verwarde man die vandaag in Utrecht een flatwoning dreigde op te blazen, komen steeds meer voor. De afgelopen jaren wordt de politie vaker geconfronteerd met verwarde mensen die zichzelf en anderen dreigen te verwonden of erger.

Het aantal meldingen van of over verwarde mensen steeg van 40.000 in 2011 naar 60.000 in 2014. Ook de eerste maanden van dit jaar waren er weer tal van incidenten.

In Rijswijk werd vorige maand nog een zelfgemaakte bom gevonden bij een man thuis die zich eerder bij de politie meldde en daar een granaat en een vuurwapen inleverde. In het Limburgse Urmond blies een man zijn woning op, een andere man stak zijn woning in Assen in brand.

Mannen

Opvallend is dat het bij dit soort incidenten veel vaker mannen dan vrouwen betreft. Kees Korrelboom, hoofddocent klinische psychologie aan de universiteit van Tilburg, vindt dat niet zo vreemd. "Mannen zijn in het algemeen agressiever dan vrouwen. In gevangenissen zitten ook meer mannen dan vrouwen vast."

"Verwardheid is er in veel vormen. Je hebt ook veel verwarde mensen die in een achterkamertje zitten, om wie niemand zich bekommert. Maar agerende of agressieve verwardheid leidt vaak tot situaties waar anderen wel last van hebben. En die vorm van verwardheid zie je vooral terug bij mannen."

Of het aantal verwarde mensen echt toeneemt, durft Korrelboom niet te zeggen. "Het aantal meldingen lijkt daarop te duiden, maar voor mij is het daarom nog geen uitgemaakte zaak. Ik denk wel dat dit soort incidenten veel meer aandacht krijgt dan vroeger. Van de reguliere media maar ook door de komst van sociale media. Het is veel zichtbaarder geworden."

Zorgen

Niettemin maken veel organisaties en belangenverenigingen zich zorgen over de cijfermatige toename. Minister Schippers van Volksgezondheid beantwoordde vorige maand nog Kamervragen over de toename van ernstige incidenten met verwarde mensen. "Mogelijk spelen de onrust in de wereld, de economische crisis, de aandacht in de media of onzekerheden over veranderingen in de langdurige zorg een rol", stelde de minister toen.

Andere oorzaken zijn mogelijk de zogeheten ambulantisering in de GGZ, waarbij psychiatrische patiënten vaker thuis dan in een instelling moeten genezen, en de gebrekkige voorzieningen voor de huisvesting van daklozen. De minister zei eerder geen verband te zien tussen deze beleidswijziging en de toename van incidenten met verwarde mensen, maar zij wil dit wel onderzocht zien.