Des Duivels: België de beste én de mooiste
Thomas Rijsman is behalve voetbalredacteur bij de NOS ook Belg. Maar wel eentje die geboren en getogen is in Nederland. Tijdens de EK-kwalificatie houdt hij de verrichtingen van zijn vaderland in de gaten.
Mijn moeder is geen vrouw die samen met mijn vader naar voetbal op televisie kijkt. Voor hem is een wedstrijd ontspanning. Voor haar een mogelijkheid tot ontsnapping, bijvoorbeeld naar haar werkkamer waar ze achter de computer met Photoshop aan haar foto's sleutelt. Ze is ten slotte fotografe.
Nu zei ze ineens op zondagochtend, daags na de wedstrijd van België tegen Cyprus: "Heb je ook naar de wedstrijd gekeken?" Ik reageerde verbaasd. "Sinds wanneer kijk jij naar voetbal?" Mijn moeder, aan de telefoon: "Ach jongen…. het was prachtig om naar te kijken. Ik heb echt genoten."
Nu krijgt mijn moeder de laatste tijd steeds meer de neiging om alles wat Belgisch is te idealiseren, ook al wonen ze nu al veertig jaar in Nederland, maar deze opmerking leek niets met sentiment te maken te hebben. Er was iets anders aan de hand. Ik wist alleen nog niet wat.
België had met 5-0 gewonnen. Ik zei tegen mijn moeder dat ik alleen de doelpunten had gezien. Een paar waren inderdaad van grote schoonheid. Het schot van Fellaini, met zijn zwakkere linkervoet in de verre kruising, en vooral de vrolijke dribbel van Hazard.
Halverwege ging hij plotsklaps op de rem staan, veranderde van richting, gaf de bal een klein tikje, als iemand die met zijn vinger een schilderij waterpas duwt, en krulde daarna de bal halfhoog in de verre hoek. Een klein kunstwerk inderdaad.
Het deed me denken aan het fotoboek MMXIV van de Belgische topfotograaf Stephan Vanfleteren, dat ik twee jaar geleden met Kerst cadeau kreeg van mijn moeder. Tussen de hard kartonnen kaften schuilden indrukwekkend mooie zwart-witportretten van de op dat moment 26 grootste Belgische voetbaltalenten.
De kern daarvan is nog steeds grotendeels hetzelfde en speelt vanavond in en tegen Israël. Bij winst bevestigen de Rode Duivels weer hun status als de huidige nummer vier op de FIFA-ranglijst. In het boek zijn de voetballers afgebeeld als moderne gladiatoren. In het voorwoord schrijft de fotograaf: "De ene atleet is wat groter, leniger of gespierder dan de andere, maar allen beleven ze de extase van hun lichamelijkheid."
Ik bladerde zondag weer door het boek. Voorbij de blote rug van Courtois. De opgedroogde korst van een snijwond in de wenkbrauw van Vertonghen. Langs de tatoeages van Defour. De ingetapete enkel van Vermaelen. De gulle lach van Dembele en de krullen van Fellaini. Het hoofd van De Bruyne in de oksel van Benteke, Hazard zuchtend in de nek van Chadli.
Het gestaalde lijf van Lukaku en de opgeblazen borstspieren van Kompany. En ten slotte: de vleugels van Witsel, als bij Icarus op zijn rug gebonden, maar op de laatste pagina achtergelaten op de betonnen vloer van de studio. Een foto die voor duizend interpretaties vatbaar is.
Dat is de wedstrijd tegen Cyprus natuurlijk ook. Het voetbal was goed. De goals mooi. De vreugde ingetogen. Mijn conclusie: België is Nederland niet alleen qua resultaat voorbij. Ook esthetisch winnen ze nu de vergelijking met Oranje.
Vraag dat maar aan mijn moeder. Ze zat aan de buis gekluisterd, van begin tot einde, omdat een fotoboek werkelijkheid is geworden.