Nieuwe staatsschuld voor een prikkie
Vijf miljard euro lenen tegen een ongekend lage rente en dus spotgoedkope schuld: de Nederlandse staat geeft vandaag een staatslening uit met een looptijd van 10 jaar en zal daar ongeveer 0,3 procent rente voor betalen. De schuldveiling begint om 10 uur.
Voor de financiële crisis was een rente van 4 procent gebruikelijk voor dit soort langlopende schuld en nog maar een jaar geleden moest de staat 1,8 procent neertellen, zes keer zoveel. Voor deze lening betekent het dat de staat jaarlijks geen 90 miljoen euro aan rente moet betalen, maar slechts 15 miljoen euro.
Agentschap
Het is de eerste tienjaars-lening, nadat de Europese Centrale Bank (ECB) deze maand de geldpersen aanzette en elke maand voor 60 miljard euro aan staatsleningen en andere leningen opkoopt. Door dit opkoopprogramma en andere buitengewone maatregelen, zoals renteverlagingen en goedkope leningen, is de rente voor vrijwel alle eurolanden tot historische diepten gedaald.
Voor het uitzetten van staatsleningen en het zo gunstig mogelijk verkopen van schuld is het Agentschap van het ministerie van Financiën verantwoordelijk. Dit jaar moet voor 48 miljard euro worden opgehaald.
De lage rente is echter geen reden om van het financieringsschema af te wijken en voortijdig of meer schuld dan nodig en gepland uit te geven, zegt het Agentschap. De Nederlandse staatsschuld bedraagt momenteel 349 miljard euro.
26,3 miljard euro
De ECB startte twee weken geleden met opkopen en heeft sindsdien 26,3 miljard euro aan staatsleningen van banken, pensioenfondsen en andere institutionele beleggers overgenomen. In de eerste week werd voor bijna 10 miljard euro opgekocht, vorige week voor bijna 17 miljard euro.
De ECB hoopt zo de economie een impuls te geven, lenen en kredieten goedkoper te maken, waardoor bestedingen en investeringen toenemen. Daardoor wakkert de inflatie aan. De voorbije maanden is de inflatie in de eurozone negatief en dalen de prijzen als gevolg van onder meer het slome economische herstel en de lage olieprijzen.
"Critici betwijfelen of het ECB-programma werkt en vrezen enorme zeepbellen op financiële markten", zegt NOS-economieredacteur André Meinema. "De ECB heeft werkelijk alles uit de kast gehaald en strooit met honderden miljarden. Daardoor is de rente absurd gedrukt en heeft eigenlijk geen enkele relatie meer met de werkelijke economie. En als geld niks kost, is er ook geen benul van risico's."