Wie zijn de kanshebbers bij de Israëlische verkiezingen?
Het wordt spannend bij de Israëlische parlementsverkiezingen. Gaat Benjamin Netanyahu's partij opnieuw winnen of wordt hij van de troon gestoten door Isaac Herzog en Tzipi Livni? Omdat deze twee oppositieleiders de handen ineen hebben geslagen, maken ze vrij veel kans om 'Bibi' te verslaan. Portretten van de belangrijkste kandidaten:
Irans zoektocht naar kernwapens bedreigt zowel de overleving van mijn land als de toekomst van mijn volk.
Benjamin Netanyahu
Een gladde aal, hard politicus en een begaafd spreker. Tijdens zijn toespraak voor het Amerikaans Congres begin maart kreeg Bibi Netanyahu tientallen keren een staande ovatie. En hij had het maar over één ding: de veiligheid van Israël. Het is zijn belangrijkste thema: vooral de nucleaire aspiraties van Iran. Onafgebroken waarschuwt hij voor het gevaar dat Iran kernwapens maakt en Israël van de kaart wil vegen.
Ook tegenover de Palestijnen stelt hij zich hard op. Onder zijn premierschap zijn de vredesbesprekingen met de Palestijnen vorig jaar afgebroken. Bovendien blijft Netanyahu doorgaan met bouwen in de Joodse nederzettingen in de bezette gebieden en in Oost-Jeruzalem. Hierdoor zijn Israëls betrekkingen met zijn traditionele partners – de Amerikaanse regering en de meeste Europese regeringen – onder Netanyahu ernstig verzuurd geraakt.
In eigen land hebben ook steeds meer mensen genoeg van het rechtse beleid van Koning Bibi, zoals hij wordt genoemd. Ze hebben genoeg van de schandalen, de afbraak van sociale voorzieningen en de slechte verhoudingen met het westen. Ze willen meer visie en een socialer beleid.
Maar omdat ze zich ook zorgen maken over hun veiligheid, zou Netanyahu toch voor de vierde keer gekozen kunnen worden. Als hij zijn termijn vol maakt tot 2019, wordt hij de langstzittende premier die Israël ooit heeft gehad.
Ik draag een krachtige innerlijke motor op mijn rug, door de vele generaties voor me.
Isaac Herzog
Hij staat ook wel bekend als Bougie, de bijnaam die zijn Franssprekende in Egypte geboren moeder hem gaf. De leider van de Arbeiderspartij komt uit een beroemde Israëlische familie. Zijn grootvader was een belangrijke opperrabbijn en zijn vader was tien jaar president van Israël. Dat schept verplichtingen, vindt Isaac Herzog.
De voormalige advocaat werd in 2013 leider van de Arbeiderspartij. Hij heeft een vriendelijke uitstraling, maar weinig charisma en komt met zijn jongensachtige uiterlijk niet over als een sterke man.
Herzog voert vooral campagne met sociaal-economische thema's. Zo belooft hij onder meer de huizenprijzen omlaag te brengen, die de Israëliërs veel te hoog vinden. En Herzog wil het vredesproces met de Palestijnen nieuw leven inblazen, hoewel ook hij - net als Netanyahu - vindt dat de bestaande Joodse nederzettingen moeten blijven. Verder wil hij de relatie met de Amerikaanse regering verbeteren.
De Arbeiderspartij heeft al meer dan tien jaar geen premier geleverd in Israël. Voor deze verkiezingen werkt de partij samen met die van Tzipi Livni. Ze hebben daarvoor de centrum-linkse Zionistische Unie opgericht. Als ze gaan regeren, zullen Herzog en Livni om de beurt twee jaar premier zijn.
Met Netanyahu aan het roer zal het land op ramkoers raken met de VS.
Tzipi Livni
De ideologisch gedreven Tzipi Livni begon haar politieke carrière bij de rechtse partij Likud. Toen er bij Likud sprake was van een corruptieschandaal sloot ze zich aan bij de nieuwe partij Kadima. Zij was toen minister van Buitenlandse Zaken en vice-premier.
De partij Kadima koos Livni vanwege haar integriteit tot partijleider. Binnen 42 dagen moest zij een regering vormen om de nieuwe premier van Israël te worden. Dit lukte haar niet door gebrek aan charisma, waarop er nieuwe verkiezingen werden gehouden. Benjamin Netanyahu won en werd de nieuwe premier.
In 2012 richtte Livni de partij Hatnuah op, waarvan ze nu partijleider is. Hatnuah maakte tot eind december deel uit van het kabinet-Netanyahu III. Livni, ook wel Mrs. Clean genoemd vanwege haar verbeten strijd tegen corruptie, was toen hoofdonderhandelaar voor Israël in de besprekingen met de Palestijnse Autoriteiten.
Ze is een grote voorstander van het tweestatenmodel. Netanyahu heeft Livni ontslagen omdat ze het onder meer niet eens waren over een wetsvoorstel waarin het joodse karakter van Israël sterk werd benadrukt. Haar grootste angst is dat de tweestatenoplossing verloren gaat en Israël zo zijn democratische karakter verliest.
Enkele andere partijen die meedoen en een beslissende rol kunnen spelen bij de coalitiebesprekingen:
- De middenpartij Yesh Atid, van de populaire nieuwslezer Yair Lapid;
- De ultrarechtse partij Joods Huis, van Naftali Bennet;
- De Verenigde Arabische Lijst, van Ayman Odeh;
- De middenpartij Kulanu, van Moshe Kalon;
- De ultranationalistische partij Yisrael Beitenu, van Avigdor Lieberman.