Noord-Brabant: megastallen en een rondweg #PS15
In aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen van 18 maart heeft de NOS samen met de regionale omroepen portretten gemaakt over wat er speelt in de provincies. Dit portret is tot stand gekomen in samenwerking met Omroep Brabant.
Wat waren de grootste besluiten de afgelopen vier jaar?
Noord-Brabant is een van de grootste provincies van Nederland en dankzij de verkoop van energiebedrijf Essent ook een van de rijkste. Het geld dat met de verkoop werd verdiend, investeert de provincie in veel projecten.
Een belangrijk thema in Noord-Brabant is de intensieve veehouderij. Wat moet er met de megastallen gebeuren en hoe komen we tot duurzame energie?
Tijdens een conferentie in de provincie werd uiteindelijk het 'Verbond van Den Bosch' gesloten, waarbij boeren, de overheid en supermarkten gezamenlijk tot afspraken kwamen. Zo mag er in 2020 alleen nog maar duurzaam vlees geproduceerd worden.
Wat is er niet gelukt?
Noord-Brabant wilde heel graag de Culturele Hoofdstad van Europa worden in 2018. Geld was er genoeg; er werd 100 miljoen euro beschikbaar gesteld. Maar Brabant is geen stad, en dus werd na veel getouwtrek Eindhoven naar voren geschoven. Er werden ambitieuze plannen gemaakt, maar het grote publiek was niet enthousiast. Uiteindelijk verloor Eindhoven het van Leeuwarden.
Al jarenlang is er discussie over een nieuwe rondweg om Eindhoven, ook wel de 'Ruit van Eindhoven' genoemd. Daardoor zou het verkeer beter moeten doorstromen en de lokale economie verbeteren. Om de Ruit te voltooien, moet er een weg komen aan de oostkant van de stad. Het huidige college heeft er alles aan gedaan om dat voor elkaar te krijgen, maar dat is niet gelukt. Toen na de gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar ook veel gemeenten tegen het plan waren, vervloog de steun uit Den Haag.
Wat zijn de hete hangijzers voor de komende periode?
In de provincie wordt regelmatig drugsafval gedumpt in de natuur. Er worden al meer agenten ingezet om het dumpen tegen te gaan. Ook is extra geld beschikbaar voor het opruimen van het drugsafval. Toch wordt er nog te weinig gedaan om de criminaliteit te voorkomen, stellen critici.
De aanleg van de rondweg om Eindhoven blijft een discussiepunt. Een deel van het project zou eerst door het Rijk worden betaald, maar dat werd door de Tweede Kamer van tafel geveegd. De vraag is of de provincie het geld zelf gaat bijleggen en de rondweg er alsnog komt.
Van alle provincies telt Brabant het meeste vee. Er is al langer weerstand tegen de intensieve veehouderij, onder meer vanwege het risico op dierziektes. Sommige dierziektes zijn schadelijk voor mensen, zoals de Q-koorts. Ook is er een groot mestoverschot in de provincie. Plannen om mestfabrieken te bouwen die dat probleem moeten oplossen, stuiten op weerstand van omwonenden.
Op wie moeten we letten?
Vijftien partijen doen mee aan de verkiezingen voor de Provinciale Staten. Bij veel van die partijen staan jonge politieke talenten op nummer 1. Zo wordt de PvdA aangevoerd door Stijn Smeulders (29 jaar), het CDA door Marianne van der Sloot (32 jaar) en de PVV door Alexander van Hattem (31 jaar).
Bert Pauli, lijsttrekker van de VVD, was de afgelopen jaren gedeputeerde en wil graag door. Gaat het de VVD lukken om in het college te blijven?
Ook nieuwe partijen doen mee aan de verkiezingen, zoals de partij Jezus Leeft, de Libertarische Partij en StemNL. Ruim veertig lokale partijen vormen samen Lokaal Brabant, en proberen zo meer invloed in de provincie te verwerven.
De ChristenUnie-SGP verloor bij de vorige verkiezingen hun plek in de Provinciale Staten, en probeert deze weer te heroveren.
Wat speelt er nog meer?
Steeds meer mensen trekken van het Brabantse platteland naar de steden. Daardoor verdwijnen ook voorzieningen uit de dorpen, zoals winkels en scholen, en neemt de leefbaarheid af. De inwoners van deze dorpen maken zich daar grote zorgen over.
Ook vinden critici dat de provincie teveel gemeenten telt. Nu zijn dat er nog 63. Hoe gaat de provincie dat probleem aanpakken?
PS15 bij Omroep Brabant
Omroep Brabant zendt op 15 maart het Brabant Kiest verkiezingsdebat uit. Ook legde de omroep de Brabantse lijsttrekkers een vragenlijst voor over de afgelopen jaren.