Totti is terug in De Kuip

Vanavond keert Francesco Totti voor het eerst terug naar de plek waar hij ooit grote tranen achterliet. In 2000 waande hij zich al Europees kampioen met Italië, toen eerst Sylvain Wiltord en vervolgens David Trezeguet zijn dromen in duigen gooiden.

Het zou de eerste prijs zijn geweest van het Romeinse wonderkind. Een jaar later zou hij zijn eerste en enige scudetto winnen met AS Roma. Zes jaar later werd hij wereldkampioen. Maar op 2 juli 2000 wil Totti maar één ding: zo snel mogelijk de tunnel in, weg uit die ellendige Kuip.

Totti's toernooi

Het EK was nog wel zo goed begonnen. Voor het eerst had bondscoach Dino Zoff zijn team volledig in dienst gesteld van de 24-jarige Totti, die als enige was vrijgesteld van verdedigende taken. Het opvallend strakke tricot past hem als gegoten, het witte haarbandje houdt zijn manen bijeen. Totti is in vorm.

In de openingswedstrijd in Arnhem tegen de Turken - een moeizame 2-1 zege - raakt Totti nog de lat, maar in het tweede duel tegen de Belgen is het raak. Al na zes minuten fopt hij zijn directe tegenstander met een snoekduik waar Beb Bakhuys trots op zou zijn. Het stilgevallen publiek in het Koning Boudewijnstadion moet lijdzaam toezien hoe de tandenloze Belgen zich stuk lopen op de azuurblauwe muur die de Italianen hebben opgericht.

In het derde groepsduel wordt ook Zweden geklopt (2-1). Totti keek de hele wedstrijd toe. Italië was al door, tijd om de benen te sparen. In de kwartfinale tegen Roemenië moest hij er weer staan.

Na amper een half uur spelen drukt Totti zijn stempel op de kwartfinale door van dichtbij raak te schieten. Als ook Filippo Inzaghi nog voor rust het net vindt, mag Italië zich opmaken voor de halve finales. Daarin wacht Oranje.

Il cucchiaio (de lepel)

"Ik schreef in Nederland een van de mooiste hoofdstukken van mijn carrière", zei Totti deze week in de Italiaanse krant Corriere dello Sport. "Ik maakte in Amsterdam een prachtig en veelbesproken doelpunt, vanaf de stip. Ik hoop dat hoogstandje nog eens te herhalen, maar voorlopig laat ik hem even in de kast liggen."

De halve finale is geen wedstrijd voor Totti. Nederland is veel beter en Italië moet zich, zeker na de rode kaart voor Gianluca Zambrotta, volledig toeleggen op verdedigen. Het is geen wedstrijd voor hoogstandjes. Discipline is gevraagd. Italië overleeft twee strafschoppen en sleept zich met hangen en wurgen naar een strafschoppenserie.

Als Totti richting de strafschopstip loopt, weet hij al dat zijn moment is gekomen. Frank de Boer en Jaap Stam hebben al gefaald als Totti zijn plannen ontvouwt aan zijn teamgenoten: 'Mo je faccio er cucchiaio' ('Ik ga hem nu lepelen').

De stift, in Italië bekend als cucchiaio (lepel), is in Rome al een tijd zijn handelsmerk. Edwin van der Sar, die volstrekt kansloos is op de inzet, zal spreken over een panenka. Opnieuw is Totti de ster van Italië.

Finale

Met een magistraal hakje zet Totti de complete Franse verdediging op het verkeerde been. Gianluca Pessotto zet voor en stelt Marco Delvecchio in staat om te scoren. Op de rand van de zestien steekt Totti zijn armen in de lucht. Zijn gelaat verraadt tevredenheid. Hij weet dat het goed zit.

Slechts twee tegengoals hadden de Italianen moeten toestaan, tegen de Turken en tegen Zweden. Zelfs Nederland was niet tot scoren gekomen. Die zondagavond in Rotterdam leek Totti gelijk te krijgen. De finale kabbelde naar het einde.

De wereldkampioen beukt machteloos tegen de Italiaanse defensie, die soeverein overeind bleef. Totti liet zich niet te veel gelden. Hoefde niet. De voorsprong moest verdedigd worden. En dat was de taak van de anderen.

De digitale stadionklok in De Kuip staat al op negentig minuten als Totti besluit alsnog een duit in het zakje te doen. Hij pakt een gele kaart door de bal weg te schieten. Tijdwinst.

Blessuretijd

Langs de lijn staan de Italiaanse wisselspelers al arm in arm om de overwinning te vieren, als de Franse doelman Fabien Barthez nog een keer de bal naar voren jaagt. Invaller David Trezeguet kopt door in de richting van een andere invaller Sylvain Wiltord. De aanvaller van Arsenal krijgt de bal wat gelukkig mee en haalt uit vanuit een onmogelijke hoek. Kansloos, denkt Totti.

Maar toch verdwijnt de bal door de benen van Alessandro Nesta voorbij doelman Gianluca Toldo in de lange hoek. De Kuip trilt op zijn grondvesten. Rond de middenlijn kijkt Totti wezenloos om zich heen.

In de verlenging gaat het helemaal mis. De Italiaanse muur vertoont opeens her en der lekken, het lijkt een kwestie van tijd voordat de dam het begeeft. Op aangeven van Robert Pires schiet Trezeguet kiezelhard tegen het net. De finale is meteen ten einde. De golden goal was een klassegoal, maar kwam niet van de schoen van Totti.

Terug in Rotterdam

Bijna vijftien jaar later, in aanloop naar de Europa League-wedstrijd tegen Feyenoord, toont Totti zich diplomatiek wanneer hij gevraagd wordt naar die finale in De Kuip. "Dat was een mooie wedstrijd", blikte Totti woensdag terug. "Helaas verloren we dat duel. Hopelijk is het resultaat morgen beter."

Op 38-jarige leeftijd keert hij nog een keer terug naar Rotterdam. Nog altijd is hij de spil in het team van AS Roma, voor wie hij 283 keer scoorde in bijna 700 officiële wedstrijden. Zijn geheim? Doseren. Verdeel en heers. Niet meer doen dan nodig. Klasse.

Zo speelt Francesco Totti al drieëntwintig jaar op het hoogste niveau. Toen waren de meeste spelers van Feyenoord nog niet eens geboren.