'Turkije kon grafresten redden door val Kobani'
De val van Kobani gaf Turkije de kans om vannacht in te grijpen bij het Turkse mausoleum op Syrisch grondgebied. "Militairen konden door Kobani heen, zonder dat daar een confrontatie met IS voor nodig was", zegt correspondent Lucas Waagmeester.
Vannacht stak een legermacht van 600 militairen en honderd voertuigen de grens met Syrië over om de 38 soldaten te bevrijden die in de Turkse enclave het mausoleum bewaakten. "Er waren geruchten dat IS het mausoleum aan het omsingelen was."
In het mausoleum, niet ver van Kobani, lag het graf van Suleyman Shah (1178-1236), de grootvader van de stichter van het Ottomaanse Rijk. Het graf is voor de Turken een soort heiligdom en de enclave in Syrië was in een verdrag uit 1921 aan Turkije toegewezen. De stoffelijke resten zijn meegenomen en worden herbegraven op een andere plaats in Syrië, vrijwel op de Turkse grens. Het is niet duidelijk waarom Turkije het graf niet op eigen grondgebied onderbrengt.
Een deel van de militairen die vannacht bij de actie betrokken was, heeft deze locatie inmiddels ingenomen. Het mausoleum is door de Turkse militairen gesloopt. Bij de operatie kwam een militair om het leven. Dat was volgens het Turkse leger het gevolg van een ongeluk en niet door gevechten.
Obstakel
Turkije wilde niet het risico nemen dat de graftombe in handen van IS zou vallen, zegt Waagmeester. "Eerder had IS al tombes vernietigd en niemand wist wat IS hier van plan was. Het werd Turkije te link en Ankara had al gewaarschuwd dat een aanval op het mausoleum zou worden opgevat als een aanval op Turkije."
Over de actie was vooraf geen overleg geweest met andere partijen in Syrië, zei premier Davutoglu. "We hebben het leger opdracht gegeven om onze geestelijke waarden en ons gewapend personeel te beschermen."
Bezorgdheid over de graftombe was volgens Waagmeester mogelijk een reden voor de terughoudendheid van Turkije tot nu toe in de strijd tegen IS. "Europa en de VS klagen dat Turkije te weinig doet. Misschien is nu een obstakel weggenomen en is dit de voorbode voor een actievere rol in Syrië."
