Britse bank faciliteerde belastingontduiking
De Britse bank HSBC heeft jarenlang belastingontduiking door prominente klanten uit Europa en het Midden-Oosten mogelijk gemaakt. Tot die conclusie komen 140 onderzoeksjournalisten na het bestuderen van meer dan 100.000 geheime documenten van een Zwitserse dochter, HSBC Private Bank. Die instelling beheerde in Genève tientallen miljarden euro's van mensen die er elders belasting over hoorden te betalen.
Onder de klanten waren leden van koningshuizen uit het Midden-Oosten, mensen uit de sport- en entertainmentwereld en criminelen.
Nederlandse rekeningen
Uit de documenten blijkt dat zo'n honderd Nederlanders geld hebben gestald bij HSBC in Genève. "Maar dat wil niet per definitie zeggen dat zij aan belastingontduiking doen. Sommigen van hen wonen bijvoorbeeld gewoon in Zwitserland", zegt Trouw-journalist Martijn Roessingh in het NOS Radio 1 Journaal. Roessingh is een van de onderzoeksjournalisten die de documenten bestudeerden.
De Nederlandse Belastingdienst heeft volgens Trouw voor ruim twee miljoen euro aan naheffingen en boetes opgelegd. In totaal stond er zo'n 4,6 miljard euro op 'Nederlandse' rekeningen, maar volgens de krant was het merendeel van andere banken of van Nederlandse bedrijven die zijn opgericht door buitenlanders.
Belastingdienst handelt in stilte; mogelijk om zo meer naheffingen te innen.
De documenten zijn al sinds 2010 bekend bij de Belastingdienst. Dat deze nooit in de openbaarheid zijn gekomen, past volgens Roessingh in de strategie van de Belastingdienst. "Mogelijk proberen ze door in stilte te handelen, uiteindelijk meer naheffingen te innen."
De geheime documenten zijn opgemaakt in de periode van 1988 tot 2007. In dat jaar werden ze gestolen door bankmedewerker Hervé Falciani. De Franse justitie nam ze in 2009 in beslag en begon een grootschalig onderzoek. Van 3000 onderzochte rekeningen die op naam stonden van Franse beleggers, waren er maar zes bekend bij de belastingdienst. Bij de overige 99,8 procent ging het om zwartspaarders.
Swiss Leaks
De documenten kwamen vorig jaar in bezit van de Franse krant Le Monde, die ze beschikbaar stelde aan andere media. Meer dan 140 journalisten hebben de 'Swiss Leaks' sindsdien bestudeerd. De meeste niet-Zwitserse beleggers kwamen uit Frankrijk, Groot-Brittannië, Brazilië en Italië. In zeker twaalf landen hebben de autoriteiten inmiddels naheffingen gedaan. Daarmee hebben ze ruim een miljard euro opgehaald.
Hoewel de gegevens dus zijn gestolen, zijn ze wel rechtsgeldig. "Inmiddels zijn er in meerdere landen rechtszaken gevoerd tegen rekeninghouders. Dat kan dus blijkbaar op basis van deze gestolen documenten", zegt Roessingh.
Het hoofdkantoor van HSBC in Londen heeft de praktijken van de Zwitserse dochter erkend. Volgens de directie was HSBC Private Bank tot 2011 amper geïntegreerd in de rest van het concern. Daardoor kon de bank zijn eigen gang gaan en was er geen goed toezicht, aldus HSBC. Dat zou inmiddels zijn verbeterd.