ECB draait Griekenland duimschroeven aan

De Europese Centrale Bank (ECB) zet Griekenland verder onder druk. In een vergadering is gistermiddag besloten dat de ECB Griekse staats- en bankobligaties niet langer als onderpand accepteert. Dat betekent dat de Griekse banken vanaf 11 februari geen geld meer kunnen lenen bij de ECB.

Het besluit is genomen omdat Griekenland niet langer voldoet aan de voorwaarden van het Europese schulden- en hervormingsprogramma. De ECB vindt het kennelijk onwaarschijnlijk dat Griekenland en de eurozone snel afspraken kunnen maken over het aflossen van de staatsschuld.

Bankrun

Het gevolg is dat de Griekse centrale bank zelf voor de tientallen miljarden euro's moet zorgen die Griekse banken de komende weken nodig hebben. De banken kunnen alleen nog bij het speciale noodloket ELA (Emergency Liquidity Assistance) terecht, maar dan moet er meer rente worden betaald.

De Griekse banken zitten in geldnood die steeds nijpender wordt. Door alle onzekerheid over de Griekse schulden is er al weken een soort bankrun gaande. In twee maanden tijd is al meer dan 15 miljard euro spaargeld opgenomen.

Verrassing

Het ECB-besluit komt als een verrassing. Algemeen werd gedacht dat Griekenland tot eind van deze maand de tijd had om tot een vergelijk met de ECB te komen over de terugbetaling van de financiële injectie van 240 miljard euro die het land de afgelopen jaren op de been heeft gehouden.

Enkele uren voor de ECB-vergadering was er nog een ontmoeting tussen de Griekse minister van Financiën Varoufakis en ECB-president Draghi. Na afloop zei Varoufakis dat de ECB alles zal doen wat nodig was om lidstaten in moeilijkheden als Griekenland te steunen.

Druk

"Het besluit van de ECB zet de Griekse regering enorm onder druk", zegt economie-verslaggever Eva Wiessing. "De Griekse banken kunnen niet zonder de ECB-leningen. Ze kunnen wel bij de eigen centrale bank voor noodleningen aankloppen."

De kans is groot dat nog meer Griekse burgers hun spaartegoeden gaan opnemen. Dat gebeurde vorige week ook al, nadat de grootste coalitiepartij Syriza de Griekse parlementsverkiezingen had gewonnen met de belofte een eind te maken aan de bezuinigingen en andere hervormingsmaatregelen. Twee banken moesten daarna bij de centrale bank aankloppen voor noodkredieten.

Varoufakis reageerde laconiek op het ECB-besluit. Hij zei dat het "geen negatief effect" op de financiële sector zal hebben. Vandaag spreekt hij zijn Duitse collega Wolfgang Schäuble, een van de felste tegenstanders van versoepeling van de terugbetalingsvoorwaarden.