Chroomverf bij defensie in 2008 nog onveilig gebruikt
Hugo van der Parre
Researchredacteur
Nog tot en met 2008 werd bij defensie niet overal veilig gewerkt met de kankerverwekkende chroom-6-verf. Dat blijkt uit een brief van de Arbeidsinspectie uit december 2008 die de NOS na een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur in handen heeft gekregen.
Vakbond VBM noemt het schokkend. De bond wil de garantie dat nu wel overal veilig wordt gewerkt. Op recente voorlichtingsbijeenkomsten vertelde personeel dat dit nog steeds niet het geval is.
Tot nu toe wekte minister Hennis van Defensie de indruk dat sinds 2001 stevige maatregelen zijn genomen om de gezondheid van het personeel in werkplaatsen te beschermen. Hennis meldde de Tweede Kamer afgelopen september dat de maatregelen “sinds 2001 verder zijn verscherpt”. Geld mocht daarbij geen rol spelen.
Toch schreef de Arbeidsinspectie de leiding van het Maritiem Vliegkamp de Kooy op 16 december 2008 dat tijdens een inspectiebezoek was vastgesteld dat “de werknemers bij spuitwerkzaamheden worden blootgesteld aan een hoge concentratie Chroom (VI)-verbindingen, een genotoxische carcinogene stof”. Dat gebeurde bij het bespuiten van helikopteronderdelen die niet in de beveiligde spuitruimte bij Den Helder pasten.
De Arbeidsinspectie constateerde dat de ventilatie- en afzuigsystemen niet goed werkten. De verfnevel werd onvoldoende afgezogen en door turbulentie werd die door de hele ruimte verspreid. De Arbeidsinspectie schreef: “De werkgever heeft verzuimd zodanige technische en organisatorische maatregelen te nemen, dat de blootstelling van werknemers aan kankerverwekkende of mutagene stoffen tot een zo laag mogelijk niveau onder de grenswaarde is teruggebracht.”Vliegbasis De Kooy kreeg zeven maanden om het probleem op te lossen. In de tussentijd werd het onderhoud in de werkplaats stilgelegd.
Geen reactie
De commandant liet eind april 2009 weten dat hij het niet redde om de zaken tijdig op orde te krijgen, door “langdurige aanbestedingsprocessen”. Een jaar later, in april 2010, drong de Arbeidsinspectie nogmaals aan: “Indien ik binnen twee weken geen reactie van u heb ontvangen dan zal de volgende fase in het Handhavingsbeleid worden ingezet.”
In augustus 2010 werd uiteindelijk vastgesteld dat de overtreding door tijdelijke maatregelen was opgeheven. Een definitieve oplossing was toen nog niet in zicht. Die is er volgens defensie inmiddels wel: op De Kooy wordt niet meer met chroom-6-verf gewerkt.
Werknemers worden bij spuitwerkzaamheden blootgesteld aan een hoge concentratie Chroom (VI)-verbindingen, een genotoxische carcinogene stof
De vakbonden voor militairen schrikken van deze bevindingen. Zij vertrouwden erop dat defensie voor de hele krijgsmacht afdoende maatregelen had genomen, nadat in 1998 definitief duidelijk was geworden hoe gevaarlijk het werken met chroom-6-verf is.
“Ik wil de garantie dat de gezondheid van medewerkers in alle werkplaatsen van defensie is gegarandeerd”, zegt voorzitter Jean Debie van vakbond VBM. “Dat overal de juiste ventilatiemaatregelen zijn genomen, dat mensen de noodzakelijke beschermingsmiddelen hebben. Die garantie is er nu nog niet.”
Nog steeds
Defensie houdt in het hele land voorlichtingsbijeenkomsten voor (oud-)personeel. Werknemers vertellen daar dat soms nog steeds gebruik gemaakt wordt van chroom-6-verf zonder dat het personeel adequaat wordt beschermd.
Vorige week waren er bijeenkomsten in Eindhoven, Stroe en Den Helder, met in totaal zo'n duizend defensiemedewerkers.
Iemand zei daar: “We weten inmiddels wel wat de instructies zijn als we met chroomhoudende verf moeten werken, maar de bijbehorende persoonlijke beschermingsmiddelen zijn er niet.”
Verdacht vuil
Een ander drong aan op metingen, want: “We hebben een doekje opgehangen voor een ventilatierooster en dat zat daarna helemaal vol met grote hoeveelheden verdacht vuil.”
En een officier zei: “We kennen de gevaren van chroom-6 inmiddels wel, maar er wordt niet naar gehandeld.” Hij wilde "dieptereiniging" van een verouderd gebouw, maar kreeg dat bij zijn superieuren niet voor elkaar.
Reactie minister
Minister Hennis laat in een reactie weten dat de Arbodienst van defensie op dit moment onderzoek doet in alle tien werkplaatsen waar met de verf wordt gewerkt. Daar werken ongeveer 900 mensen.
Als blijkt dat een werkplaats onveilig is, wordt het werk daar stilgelegd. Defensie spreekt op basis van een intern onderzoek bij de landmacht tegen dat er een probleem is met persoonlijke beschermingsmiddelen.
Het gebruik van chroom-6-verf is volgens defensie nog steeds noodzakelijk, bijvoorbeeld bij vliegtuigen, omdat die anders te veel roesten en de veiligheid in het geding komt.
Reacties of meer informatie? Stuur een e-mail naar bas.de.vries@nos.nl.
