Mondiale elite weer bijeen in Davos
Het is een bont gezelschap dat vanaf vandaag bijeen is in Davos. Het Zwitserse wintersportoord is het decor van het World Economic Forum, het jaarlijkse nieuwjaarsfeestje van de mondiale elite. Captains of industry, politici -onder wie premier Rutte en de ministers Dijsselbloem en Ploumen- wetenschappers, Hollywoodsterren -Goldie Hawn, Matt Damon-, activisten -Al Gore-, bankiers.
Pharrell Williams is er, net als oud-voetballer Zinedine Zidane. En journalisten. De (blinde) Italiaanse zanger Andrea Bocelli geeft het openingsconcert en doet mee aan een sessie over blindheid.
Als je maar belangrijk bent, of vindt dat je dat bent, mag je komen. Nou ja, niet voor niks. Om lid te zijn moet een bedrijf ongeveer 35.000 euro per jaar betalen. 'Strategische partnerschappen', een soort sponsorcontracten, kosten een veelvoud: zeker een half miljoen, in ruil waarvoor je dan vijf deelnemers mag sturen. Hotelkamers zijn 1000 euro per nacht. Er komen ruim 2800 gasten, van wie het grootste deel -ongeveer een kwart- uit de VS.
Thema's
De agenda is breed. 'De nieuwe globale context' is het overkoepelende thema. "Eigenlijk gaat het zoals elk jaar vooral over economische groei, en hoe we dat op een redelijke manier kunnen doen", vertelt Nieuwsuur-verslaggever Marijn Duintjer Tebbens vanuit Davos. "En verder de grote thema's van deze tijd: ongelijkheid, technologische veranderingen en de gevolgen daarvan voor de wereld. En natuurlijk de spanning tussen oost en west die de afgelopen maanden is opgelopen."
De aanwezigen willen in beeld krijgen welke ontwikkelingen en trends eraan komen, en hoe ze die kunnen beïnvloeden. Er zijn tientallen deelsessies over de meest uiteenlopende onderwerpen. Met titels als 'Het einde van de democratie?', 'China's invloed als wereldwijde investeerder', 'De toekomst van Oekraïne'.
Maar ook 'Religie: een voorwendsel voor conflicten?' of 'Laat uw eten uw medicijn zijn'. Er zijn optredens, prijsuitreikingen en vooral ook veel informele bijeenkomsten, waar journalisten niet welkom zijn.
Ondemocratisch
Dat leidt vaak tot kritiek op het Forum: het is niet gekozen, dus ondemocratisch, maar het heeft toch veel invloed. Anti-globalisten grijpen de bijeenkomst aan voor betogingen. Maar de deelnemers zien het juist als een mooie gelegenheid voor gesprekken, discussies en het leggen van contacten.
Natuurlijk worden er zaken gedaan en deals gesloten. "Het is een soort mini-Verenigde Naties", zegt Marijn Duintjer Tebbens. "En één grote vierdaagse wereldwijde netwerkborrel. Je hebt iedereen bij elkaar. Informeel worden er zeker zaken gedaan. Maar er komt niet zoals bij de VN een slotverklaring met grote woorden en allerlei beloftes."
Excessen
Kijken de deelnemers ook naar zichzelf? Het Forum wordt doorgaans aangekleed met allerlei recepties en chique feestjes. De organisatie heeft erop aangedrongen die een beetje binnen de perken te houden.
Marijn Duintjer Tebbens: "Dat is een van de kritiekpunten die altijd terugkomt. Dat ze hier de wereld beter willen maken maar er vooral ook zelf beter van willen worden. Dat leidde wel eens tot excessen, met de duurste Franse wijnen. Helemaal weg zijn die niet, want ik heb me laten vertellen dat er uit Londen 25 barkeepers worden ingevlogen om hier de cocktails te shaken voor de rijken der aarde."
Als het Forum als spiegel kan gelden van wie ertoe doet, is ook belangrijk wie er niet is. Grote afwezige is dit jaar de Russische president Poetin, die overigens wel was uitgenodigd door de Zwitserse oprichter en voorzitter Klaus Schwab. Poetin was er afgelopen jaren wel vaak bij, maar nu stuurt hij zijn vice-premier. Saillant: bij het vorige World Economic Forum voorzag niemand dat het in 2014 zo uit de hand zou lopen tussen oost en west.